Tổng
kết về hai vụ án Trần Nguyên Hăn
Lê Anh Chí
__________________________________________
Dàn Bài :
Dẫn nhập : Đại
Việt Sử Kư Toàn Thư là quốc
sử của nhà Trịnh, chẳng
phải của nhà Lê
Dẫn nhập : Đời Vua Lê Thái
Tổ , Lê Thái Tông là thời Nghiêu Thuấn
Dẫn nhập : Trần Nguyên Hăn
là kẻ tử thù của nhà Hậu Trần và là kẻ phản nghịch
Dẫn nhập : Những
điều bị bưng bít về văn thơ của Nguyễn Trăi
I) Thân thế
II) Trần Nguyên Hăn là đàn em của
Nguyễn Trăi
A)
Vụ án Trần Nguyên Hăn năm
1429
III) Vua Lê Thái Tổ bắt Trần Nguyên Hăn (năm Thuận Thiên 2, tháng 2)
IV) Nguyễn Trăi cũng bị bắt
V) Lúc ấy, Vua Lê Thái Tổ đang
đi duyệt binh
VI) Ngay
thời buổi này, Trần Nguyên Hăn cũng bị bắt
mà thôi
VII) Trần Nguyên Hăn định dùng
kế Kim Thiền thoát xác
VIII) Trần Nguyên Hăn khấn trời
IX) Trần
Nguyên Hăn bị Trời đánh
X) Những lời b́nh luận quái
đản
B) Loạn Bế Khắc
Thiệu--Trần Nguyên Hăn
XI) Bế Khắc Thiệu cùng Trần Nguyên Hăn làm phản ở Thái Nguyên, cuối năm 1430
XII) Thượng
tướng quân Lê Khôi
được triệu lên Thái Nguyên giúp vua dẹp giặc
XIII) Bế Khắc Thiệu và Trần Nguyên Hăn thua chạy lên phía Bắc
XIV) Đ́nh
thượng hầu Lê Khôi chém Trần Nguyên Hăn ở Cao
Bằng, đầu năm
1431
XV) Vua Lê
Thái Tổ
ban chiếu chỉ sau khi
dẹp giặc Đao Cát Hăn--Phạm
văn Xảo đầu
năm 1432
__________________________________________
Có hai vụ án Trần
Nguyên Hăn :
1) vụ án Trần
Nguyên Hăn năm 1429 và 2) cuộc phản loạn Bế Khắc Thiệu---Trần Nguyên Hăn ở Thái Nguyên,
cuối năm 1430 (đây thật ra không phải là 1
vụ án Trần
Nguyên Hăn, mà chỉ là 1 cuộc phản
loạn của người Thượng : Bế Khắc
Thiệu là vua của dân tộc thiểu số ở Thái Nguyên)
Vua
ta = Vua Lê Thái Tổ
Vua Lê
Thái Tông = Thái Tông Văn Hoàng đế nhà Lê
Vua Lê Tương Tông = Tương Tông
Dực Hoàng đế nhà Lê (thường bị gọi là Lê Tương Dực)
Ssv = so sánh với
sv = ssv = so với, sánh với, so sánh
với , đối chiếu với
Vd = Ví dụ = Thí dụ
BKT = Bế Khắc Thiệu
BHDSL
= Băng Hồ di sự lục (Nguyễn Trăi)
TNH = Trần
Nguyên Hăn
NT = Nguyễn Trăi
NTTT = Nguyễn Trăi Toàn Tập
ĐVSKTT
= Đại Việt Sử Kư Toàn Thư
ĐVTS = Đại Việt Thông Sử,
Lê Quí Đôn
LTHCLC = Lịch triều hiến
chương loại chí
CM = CMục =
Khâm Định Việt Sử Thông Giám Cương Mục
LSTL = Lam Sơn
Thực Lục
CLSP
= Chí Linh Sơn Phú,
Nguyễn Trăi
I) Thân thế
Trần Nguyên Hăn là cháu nội Trần Nguyên Đán và là em cô
cậu của Nguyễn Trăi
II) Trần Nguyên Hăn là đàn em của Nguyễn Trăi
a) Có hai sự kiện :
_-Trần Nguyên Hăn là em cô cậu của
Nguyễn Trăi. Xem
121) Giải đáp nghi án Nguyễn Trăi_-_Trần Nguyên Hăn ( Nghi án : Trần Nguyên Hăn là em cô cậu
của Nguyễn Trăi hay là cháu Nguyễn Trăi ? )
_-Trần Nguyên Hăn kém Nguyễn Trăi 10
tuổi. Lúc Nguyễn Trăi đậu tiến sĩ làm quan
lớn, th́ Trần Nguyên Hăn mới 11 tuổi.
Hai sự kiện này cho thấy
rằng Trần Nguyên Hăn là đàn em của Nguyễn Trăi
Cần biết điều này, mới
hiểu rơ liên hệ Nguyễn Trăi--Trần Nguyên Hăn .
b)
Đến khi đầu quân năm 1423, th́ Trần Nguyên Hăn vẫn là đàn em của Nguyễn
Trăi, trong chức vụ :
_-Nguyễn
Trăi được trọng dụng ngay sau khi đầu quân vài ngày, đảm nhiệm việc văn
thư cho vua ta; lư do chính yếu là v́ ông có bằng cấp
Tiến sĩ !
_-Trần
Nguyên Hăn chưa có thành tích ǵ, chưa có sự nghiệp ǵ,
phải bắt đầu sự nghiệp bằng chức
vơ quan thấp nhất ; vả lại Trần Nguyên
Hăn là kẻ tử thù của nhà Hậu Trần, không
được hưởng một đặc ân nào !
c)
Đến khi quân Minh rút về Tàu năm 1428, th́ Trần Nguyên Hăn vẫn là đàn em của Nguyễn
Trăi,
_-Năm 1428, Nguyễn Trăi được phong Quan phục hầu, Trần Nguyên Hăn chẳng được phong hầu
_-Trần
Nguyên Hăn chỉ được Vua Lê Thái Tổ phong làm
Tả Tướng Quân, c̣n kém 52 quân nhân Thiết Đột
(có danh chức Đại Tướng Quân) và đó chỉ
là ssv quân nhân Thiết Đột !
_-Trần Nguyên Hăn bị Vua Lê Thái
Tổ bắt vào đầu năm 1429; trong khoảng
thời gian 1428-1432, Nguyễn Trăi đă được thăng 3 cấp đại phu ,
làm Vinh lộc đại phu
Trần Nguyên Hăn lúc nào cũng là đàn em của
Nguyễn Trăi !
III) Vua Lê Thái Tổ bắt Trần Nguyên Hăn (năm Thuận Thiên 2, tháng 2)
Sau khi từ quan, Trần
Nguyên Hăn xây dưng phủ đệ to lớn, đóng
thuyền bè, tuyển tráng binh, tích trữ khí giới. Vua Lê
Thái Tổ bèn sai 42 vơ sĩ đi bắt Trần Nguyên Hăn, lúc đó
vào khoảng cuối tháng 2 , năm Thuận Thiên 2 (1429).
IV) Nguyễn Trăi cũng bị bắt
Nguyễn Trăi cũng bị bắt, v́
Nguyễn Trăi là anh cô cậu của Trần Nguyên Hăn,
lại đến đầu quân cùng lượt với
Trần Nguyên Hăn năm 1423, lại viết BHDSL ca tụng
Trần Nguyên Đán vào mấy tháng trước (ca tụng
không đúng)
V) Lúc ấy, Vua Lê Thái Tổ đang đi duyệt binh
V́ Nguyễn Trăi là bề tôi thân tín
của Vua Lê Thái Tổ, nên đáng lẽ ra, Nguyễn Trăi
phải được gặp ngay Vua Lê Thái Tổ,
để trần t́nh . Nhưng không ! Tại
sao ? _-V́ vào thời điểm đó, Vua Lê Thái Tổ có
việc rất quan trọng phải làm, không có mặt
ở kinh đô. (Trong bài thơ ‘Oan thán’ Nguyễn Trăi nói
rằng ông không được gặp mặt Vua Lê Thái
Tổ)
Lúc ấy, Vua Lê Thái Tổ đang
đi duyệt binh, một cuộc duyệt binh rất quan
trọng :
191) Nguyễn Trăi không được gặp
mặt Vua Lê Thái Tổ lúc mới bị bắt (vụ án Trần Nguyên Hăn), Tại sao ?
VI) Ngay thời buổi
này, Trần Nguyên Hăn cũng bị bắt mà thôi
Các ‘sử gia’ hiện tại coi Trần Nguyên Hăn như là Ông Trời vậy, họ xem việc vua ta bắt Trần Nguyên Hăn như là một tội lớn.
Sự thực th́ Vua Lê Thái Tổ đă xưng vương
ngay từ lúc đầu khởi nghĩa, Trần Nguyên
Hăn đến đầu quân (năm
1423), là xin làm bề tôi của
Vua Lê Thái Tổ, vua ta muốn bắt th́ bắt thôi !
Vả lại, Trần Nguyên Hăn đă mưu phản rơ ràng :
xây dưng phủ đệ to lớn, đóng thuyền bè,
tuyển tráng binh, tích trữ khí giới ; ngay thời buổi này, Trần
Nguyên Hăn cũng bị bắt mà thôi !
37) Vua Lê Thái Tổ bắt Trần Nguyên Hăn là rất
đúng là phải đạo
( Ngay thời buổi này, Trần Nguyên Hăn cũng bị
bắt mà thôi )
42) Vua Lê Thái Tổ bắt Trần Nguyên Hăn là
rất đúng là phải đạo 2 ( Ngay thời buổi này, Trần Nguyên Hăn
cũng bị bắt mà thôi 2 )
VII) Trần Nguyên Hăn định dùng kế Kim Thiền
thoát xác
Bị giải về kinh bằng
thuyền, đến địa điểm đă
định sẵn với các thuộc hạ, Trần Nguyên
Hăn định dùng kế Kim Thiền thoát xác :
_-Trần Nguyên Hăn nói những lời phỉ báng Vua
Lê Thái Tổ :
‘‘Tôi với vua cùng
mưu việc cứu
dân’’
‘‘Nay nghĩa lớn
đă định, vua muốn
giết tôi’’
_-rồi
định nhảy xuống sông
...
VIII) Trần Nguyên Hăn khấn trời
Trần Nguyên Hăn định nhảy
xuống sông, nhưng
trước khi nhảy xuống sông,
Trần Nguyên Hăn c̣n muốn làm khôn hơn nữa : khấn
trời, khấn rằng ‘‘Hoàng thiên có biết
xin soi xét cho !’’
Mục đích là để phân
trần, để biện bạch rằng TNH có ḷng thành,
nên xin Hoàng
thiên soi xét. (Tất cả nhũng lời Trần
Nguyên Hăn nói, đều do các thư đồng của
Trần Nguyên Hăn kể lại ; có lẽ TNH
đă dặn những cậu bé này nhớ kỹ lời
Trần Nguyên Hăn)
Nhưng
...
IX) Trần Nguyên Hăn bị Trời đánh
Trần Nguyên Hăn khấn rằng ‘‘Hoàng thiên có biết
xin soi xét cho !’’ ; lời khấn như lời thách
đố ! (‘Ông Trời nếu có biết th́ ...’). V́
lời khấn như lời thách đố, nên Hoàng thiên soi xét
ngay lập tức :
(Kế ‘Kim thiền thoát xác’ của Trần Nguyên Hăn 3)
Và Trần Nguyên Hăn đă bị Trời đánh :
227) Trần Nguyên Hăn bị Trời đánh !
V́ lời khấn như lời thách
đố, nên
ta biết rằng Trần Nguyên Hăn chẳng tin rằng có Hoàng
thiên nào soi xét !
X) Những lời b́nh luận quái đản
Tôi đă có dịp nói rằng các
‘sử gia’ hiện tại và cận đại có những
lời b́nh luận rất quái đản về vụ án
Trần Nguyên Hăn (vụ án năm 1429) ; đó là v́ họ
coi Trần Nguyên Hăn như là
Ông Trời vậy, họ xem việc vua ta đụng
đến chéo áo Trần Nguyên Hăn
như là một tội lớn.
Tôi đă trả lời những b́nh
luận quái đản này, nhiều lần :
163) Vua Lê Thái Tổ rất nhân từ, quá nhân
từ trong vụ án Trần Nguyên Hăn
187) Lời chú thích ác ôn của Trần Trọng Kim trong Việt Nam Sử Lược
211) Trần Nguyên Hăn là kẻ phản nghịch
( Kế ‘Kim thiền thoát xác’ của Trần Nguyên Hăn 4 ; Trần Nguyên Hăn đă làm ǵ sau khi nhảy xuống sông )
225) Trần Nguyên Hăn không hề tự sát !
227) Trần Nguyên Hăn bị Trời đánh !
236) Gia Cát Lượng và Trần Nguyên Hăn thiệt to gan ! ( lời khấn trời )
239) Ông Trời tuân lệnh Vua Lê Thái Tổ ?
( Nói rằng Vua Lê Thái Tổ giết oan Trần Nguyên Hăn , tức là nói rằng Ông Trời tuân lệnh Vua Lê Thái Tổ )
B) Loạn Bế
Khắc Thiệu---Trần Nguyên Hăn
XI) Bế
Khắc Thiệu cùng Trần Nguyên Hăn làm phản ở Thái Nguyên,
cuối năm 1430
Sau
khi bị Trời đánh văng xuống sông, Trần Nguyên
Hăn không chết , Trần Nguyên Hăn không chết đuối
v́ các thuộc hạ đă hờm sẵn thuyền
đến rước (không những thế, TNH bơi
lội giỏi _-là quân nhân ngành thủy).
_-vợ
con và các thư đồng của Trần Nguyên Hăn
đều được cứu sống
_-42
vơ sĩ của vua Lê Thái Tổ đều chết hết.
Chỉ có một cách giải thích : họ đă bị
hạ độc (bị Trần Nguyên Hăn đầu
độc) trước khi thuyền bị đắm,
trước khi cả lúc TNH phỉ báng Vua Lê Thái Tổ (v́
vậy Trần Nguyên Hăn đă phỉ báng Vua Lê Thái Tổ
nhiều điều mà không bị ngăn cản) .
Trần
Nguyên Hăn đă làm ǵ sau đó ?
_-theo
Trần Đại Sỹ , Trần Nguyên Hăn đă đến Lam Sơn, ếm
mả Tổ họ Lê
_-TNH
có thể có lập thêm một mái gia đ́nh ở Nghệ
An
Xem
211)
Trần Nguyên Hăn là kẻ phản nghịch
(
Kế ‘Kim thiền thoát xác’ của Trần
Nguyên Hăn 4 ; Trần Nguyên Hăn đă làm ǵ sau khi nhảy
xuống sông )
_-Cuối năm 1430, vua ta ngự
giá thân chinh, dẹp loạn Bế Khắc Thiệu ở
Thái Nguyên (Bế Khắc Thiệu là vua một dân tộc
thiểu số), Trần Nguyên Hăn đă cùng Bế Khắc
Thiệu làm phản.
XII) Thượng tướng quân
Lê Khôi được triệu lên Thái Nguyên giúp vua dẹp
giặc
Thượng tướng
quân Lê Khôi được triệu lên Thái Nguyên giúp vua
dẹp giặc, mặc dù ông mới được phái
đi trấn thủ Hóa Châu.
Việc này có thể có ư nghĩa
sau: Đến Thái Nguyên, vua Lê Thái Tổ mới biết
rằng TNH có mặt trong quân BKT, nên gọi Đ́nh
thượng hầu Lê Khôi lên để bắt sống
Trần Nguyên Hăn
XIII) Bế Khắc
Thiệu và Trần Nguyên Hăn thua chạy lên phía Bắc
Bế
Khắc Thiệu và Trần Nguyên Hăn thua
chạy lên phía Bắc, vào địa phận Cao Bằng bây
giờ (thời Vua Lê Thái Tổ, Cao Bằng thuộc về
tỉnh
Thái Nguyên).
XIV) Đ́nh thượng hầu Lê Khôi chém Trần Nguyên Hăn ở
Cao Bằng, đầu năm
1431
Nơi Thái Nguyên, quân ta đại thắng,
nhưng không bắt sống được Trần Nguyên
Hăn. Bế Khắc Thiệu cùng Trần Nguyên Hăn chạy lên
Cao Bằng, hiển nhiên là để chạy sang Tàu.
Vua Lê Thái Tổ bèn đổi lịnh : không
cần bắt sống , có thể chém chết (bắt
sống khó hơn là chém chết ). Và Đ́nh thượng
hầu Lê Khôi đă chém chết Trần Nguyên Hăn ở Cao
Bằng. Sự việc xảy ra vào đầu năm 1431 ,
năm Tân Hợi, tháng giêng.
Vua Lê Thái Tổ đề thơ ở Cao
Bằng , sau khi giết chết ‘loạn thần tặc
tử’
Xem
255) Bế Khắc Thiệu cùng Trần Nguyên Hăn
làm phản ở Thái Nguyên, cuối năm 1430 ( Đ́nh thượng hầu Lê Khôi chém
Trần Nguyên Hăn ở Cao Bằng, đầu năm 1431
)
Theo ĐVTS, Vua Lê Thái Tổ có ban chiếu
chỉ, sau khi dẹp giặc Bế Khắc Thiệu. Tôi
không t́m được chiếu chỉ này trong NTTT ; có
lẽ ai đó đă thiêu hủy chiếu chỉ này _-v́ có
nói đến Trần Nguyên Hăn ???
XV) Vua Lê Thái Tổ
ban chiếu chỉ sau khi
dẹp giặc Đao Cát Hăn--Phạm
văn Xảo đầu
năm 1432
Đầu năm 1432, Vua Lê Thái Tổ ban
chiếu chỉ sau khi dẹp giặc Đao Cát Hăn--Phạm văn
Xảo, nói về
_-‘‘Thượng Thiệu, Thượng Hăn’’, năm
trước (Thượng Thiệu là Bế Khắc
Thiệu, Thượng Hăn là Trần Nguyên Hăn )
_-‘‘Thượng Cát Hăn, Thượng Xảo’’
năm nay
_-giết chết ‘loạn thần tặc
tử’
_-và ‘‘bề tôi nên lấy Hăn Xảo làm răn’’
Xem bài số 255 kể trên và
254) Phạm văn Xảo là ai ? _-Không ai biết !
(Phạm Văn
Xảo là ai ??? _Không ai biết ! Không có sử gia nào biết
Phạm Văn Xảo là ai ! Mặc dù mấy ông sử gia,
mỗi lần họ muốn nhục mạ Vua Lê Thái
Tổ, là họ đem Phạm Văn Xảo ra ! Thật là chuyện nực
cười trong thiên hạ...
Bài này đưa ra một chi tiết về thân thế Phạm Văn Xảo
_-chi tiết quan trọng này có thể giải thích tại sao Phạm Văn Xảo đă làm
phản ! )
260) Tổng kết về vụ án Phạm
văn Xảo
( Bài này,
tiếp theo bài Phạm văn Xảo là ai ? _-Không ai biết ! ,xác định thêm rằng
Phạm văn Xảo chẳng phải là người Kinh
Lộ, chẳng phải là người Kinh , chẳng
phải
là công thần và bàn về :
_-Phạm văn Xảo được
phong chức ǵ ?
_-Phạm văn Xảo cùng với Đèo Cát Hăn làm phản
,cuối năm 1431
_-Phạm văn Xảo chết nơi
chiến trường
_-Giặc Đèo Cát Hăn là giặc Phạm văn
Xảo )
*
*
* Lê Anh Chí *.
_____________
Sách tham khảo :
Đại
Việt Sử Kư Toàn Thư, Sử quan đời Trần
và Lê (bị sửa đổi bởi nhà Mạc, nhà
Trịnh)
Đại
Việt Thông Sử, Lê Quí Đôn
Lam
Sơn Thực Lục, Nguyễn Trăi viết theo lời
kể của vua Lê Thái Tổ (bị sửa đổi
bởi nhà Mạc, nhà Trịnh)
B́nh Ngô
Đại Cáo, vua Lê Thái Tổ (Nguyễn Trăi soạn
văn) (có thể bị sửa đổi)
Việt Giám Thông
Khảo Tổng Luận, Lê Tung (tóm tắt Việt Giám Thông
Khảo của Vũ Quỳnh)
Việt sử Tiêu án, Ngô Th́ Sĩ
Dư
Địa Chí, Nguyễn Trăi (bị sửa đổi)
Đại
Việt Sử Lựơc, tác giả khuyết danh
(thời Trần Phế Đế)
Khâm Định Việt Sử Thông Giám
Cương Mục, sử quan triều Nguyễn, bị
kiểm duyệt
Lịch
triều hiến chương loại chí, Phan Huy Chú, có
thể bị kiểm duyệt
An Nam Chí Lược,
Lê Tắc (Nguyễn Tắc)
Sử
Kư , Tư Mă Thiên
Sử Trung Quốc, Nguyễn Hiến Lê
Việt
Nam Sử Lược, Trần Trọng Kim
Các nhà khoa bảng Việt nam, Ngô Đức
Thọ (chủ biên), Nguyễn Thúy Nga, Nguyễn Hữu Mùi
Việt Nam Văn Học Sử Yếu,
Dương Quảng Hàm
Nguyễn Trăi Toàn Tập, Mai Quốc Liên,
Nguyễn Quảng Tuân, Nguyễn Khuê, Kiều Thu Hoạch
Tôn Tử Binh Pháp, Tôn Tử
Ngô Tử Binh Pháp, Ngô
Khởi
Thái Công Binh Pháp
Điểm
Huyệt và Giải Huyệt, Lư Bảo Sơn
Bí Pháp
Tu Luyện Nội Công (Thiếu Lâm Công Phu), Trần Tiến
Nội
Đan, Lê Thành biên dịch
Tiểu thuyết lịch sử
Đông
Châu Liệt Quốc
Hán
Sở Tranh Hùng
Hoàng Lê nhất thống chí , Ngô gia văn phái
Tam Quốc Chí Diễn Nghĩa, La Quán Trung,
dịch giả Tử Vi Lang
Tiểu thuyết kiếm hiệp :
Anh Hùng Xạ Điêu, Kim Dung
Thần Điêu Hiệp Lữ, Kim Dung
Ỷ Thiên Đồ Long Kư, Kim Dung
Tiểu Lư Phi Đao, Cổ Long
Huyết Tâm Lệnh, Cổ Long
Long Hổ Phong Vân, Cổ Long
Bạch hổ Tinh quân, Ưu Đàm Hoa
Giang Hồ Mộng Kư, Ưu Đàm Hoa
Tần Nhương Thư, Ưu Đàm Hoa
*
*
TrangNhà LêAnhChí www.LeAnhChi.com
Mục Lục Vua Lê Thái
Tổ là thánh vương
Mục
Lục ‘Đại Việt Sử Kư Toàn Thư là quốc sử nhà Trịnh’
Mục Lục Vua Lê Thái
Tổ giỏi hơn Gia Cát Lượng
Mục Lục Vua Lê Thái Tổ không hề giết hại công
thần
Mục
Lục Danh Tướng của vua Lê
Thái Tổ
Mục Lục Những
sai lầm của Trần Trọng Kim trong VNSL
------------------------------------------------------------------------
* ViệtSử, Văn 1 * ViệtSử,
Văn 2 * ViệtSử, Văn 3 * ViệtSử, Văn 4 * Thơ *
------------------------------------------------------------------------
* Trang Chính * Bài
mới LêAnhChí * Bài
mới Kiến Tánh * ML_ViệtSử,Văn *
--------------------------------------------------------------------------
* Mục Lục * Nối kết Phật Pháp * Lê Gia * Nối
kết Văn Học * Bài Xưa * Hộp
Thư *
------------------------------------------------------------------------------------------
*
Liên Kết
TrangNhà
Kiến Tánh:
*
Trang Chính
* M
ụ c L ụ c * Luận
1 * Luận 2 * Thơ
1 * Thơ 2