Nguyễn Trăi không có tài định bá đồ
vương 2
(Nguyễn Trăi không có tài quân sự, không có tài kinh
bang tế thế, ông cũng tự nhận như thế,
trong văn thơ của ông ...)
Lê Anh Chí
__________________________________________
Dàn Bài :
Dẫn nhập : Đại Việt
Sử Kư Toàn Thư là quốc sử của nhà Trịnh, chẳng phải của nhà Lê
Dẫn nhập : Đời Vua Lê Thái
Tổ , Lê Thái Tông là thời Nghiêu Thuấn
[A] Tổng hợp bài trước
XIV) Nguyễn Trăi làm quan lớn cho nhà
Hồ và nhà Hồ bị mất nước dễ dàng
XV) Nguyễn Trăi là thư sinh đi
lập công danh, Chỉ giữ việc văn thư cho vua
Lê, Nguyễn Trăi đầu quân năm 1423
XVI) Văn ban đệ nhất công
thần là Lê văn Linh, Nguyễn Trăi là công thần bậc
thấp, B́nh Ngô Sách chỉ là lư thuyết !
XVII) Nhập nội Hành khiển ...
Nguyễn Trăi ngồi ở tầng dưới hành dinh Bồ
Đề, Chức vụ dưới các đại công
thần nhiều bực, Quan phục hầu là tước hầu áp chót
XVIII) Nguyễn Trăi chẳng phải là
quân sư, chẳng phải là Gia Cát Lượng
[B] Những sự kiện , lư luận
‘mới’ trong bài này
XIX) Nguyễn Trăi đến
đầu quân ở Lỗi giang năm 1423, có công lao
rất ít
XX) Vua Lê
Thái Tổ đă chứng tỏ tài dụng
binh như thần của ngài, trước khi Nguyễn
Trăi đến đầu quân
XXI) Nguyễn Trăi cũng tự
nhận không có tài kinh bang tế thế, trong văn thơ
của ông
(C̣n tiếp)
__________________________________________
Nguyễn Trăi không có tài định bá
đồ vương . Trong bài viết thứ 2 này,
điểm chính là :
_-Vua Lê Thái Tổ
đă chứng tỏ tài dụng
binh như thần của ngài, trước khi Nguyễn
Trăi đến đầu quân
_-Nguyễn
Trăi cũng tự nhận không có tài kinh bang tế thế,
trong văn thơ của ông
Dẫn nhập : Đại Việt
Sử Kư Toàn Thư là quốc sử của nhà Trịnh,
chẳng phải của nhà Lê
Mục Lục ‘Đại Việt Sử Kư Toàn Thư
là quốc sử nhà Trịnh’
Dẫn nhập : Đời Vua Lê Thái
Tổ , Lê Thái Tông là thời Nghiêu Thuấn
[A] Tổng hợp bài
trước
Xem
44) Nguyễn Trăi không có tài định bá
đồ vương
XIV) Nguyễn Trăi làm quan lớn cho nhà
Hồ và nhà Hồ bị mất nước dễ dàng
Nguyễn Trăi làm quan lớn cho nhà
Hồ và nhà Hồ bị mất nước dễ dàng
Điều này đủ chứng
tỏ rằng :
Nguyễn
Trăi không có tài kinh bang tế thế
Nguyễn
Trăi không có tài năng quân sự
XV) Nguyễn Trăi là thư sinh đi
lập công danh, Chỉ giữ việc văn thư cho vua
Lê, Nguyễn Trăi đầu quân năm 1423
Nguyễn Trăi Thư sinh đi lập
công danh, chớ chẳng phải là một anh hùng v́ dân v́
nước.
Chỉ giữ việc văn thư và
viết diễn văn cho vua Lê,
Nguyễn Trăi đến đầu
quân ở Lỗi giang năm 1423
XVI) Văn ban đệ nhất công
thần là Lê văn Linh, Nguyễn Trăi là công thần bậc
thấp, B́nh Ngô Sách chỉ là lư thuyết !
Văn ban đệ nhất công
thần là Lê văn Linh, đệ nhị Bùi Quốc
Hưng ,
Nguyễn Trăi là công thần thứ . .
. 80, có thể thấp hơn,
B́nh Ngô Sách chỉ là lư thuyết !
XVII) Nhập nội Hành khiển ...
Nguyễn Trăi ngồi ở tầng dưới hành dinh
Bồ Đề, Chức vụ dưới các đại
công thần nhiều bực, Quan phục hầu là tước hầu áp chót
Nhập nội Hành khiển là như
thế nào ? ...
Nguyễn Trăi ngồi ở tầng
dưới hành dinh Bồ Đề,
Chức vụ dưới ông Lê văn
Linh , dưới ông Lưu Nhân Chú nhiều bực,
Quan phục hầu
là tước hầu
áp chót
XVIII) Nguyễn Trăi chẳng phải là
quân sư, chẳng phải là Gia Cát Lượng
Nguyễn Trăi chẳng phải là quân
sư, chẳng phải là Gia Cát Lượng : ông viết ‘diễn văn’ cho
vua, chớ chưa từng được đánh một
trận nào, chưa hề điều binh khiển
tướng, địa vị c̣n thấp hơn rất
nhiều vơ tướng.
[B] Những sự kiện , lư
luận ‘mới’ trong bài này
XIX) Nguyễn Trăi đến
đầu quân ở Lỗi giang năm 1423, có công lao
rất ít
Ta có thể chắc chắn rằng
Nguyễn Trăi đến đầu quân ở Lỗi giang
năm 1423. Tôi đă viết 2 loạt bài về vụ
này :
a) Loạt bài Lỗi giang :
Trong Loạt bài Lỗi giang, tôi
trưng ra những bằng chứng, sự kiện
lịch sử, để đi đến kết luận
rằng NT đă đầu quân năm 1423 , ở Lỗi
giang. Đặc biệt là tôi đă đưa ra những lư
luận về chiến trường Lỗi giang, cho sự
kiện này.
( Nguyễn Trăi đến đầu quân
năm 1423 , ở Lỗi giang )
( Nguyễn Trăi đến đầu quân
năm 1423 , ở Lỗi giang 2 )
( Nguyễn Trăi đến đầu quân
năm 1423 , ở Lỗi giang 3)
b) Loạt bài Việt kiều :
Nguyễn Trăi là Việt Kiều lưu
vong bên Tàu, căn cứ vào văn thư của ông và vào sự kiện vua quan nhà
Hồ đều bị giải về Tàu :
Nguyễn Trăi là Việt Kiều lưu vong
bên Tàu (1408-1422)
Nguyễn Trăi là Việt Kiều lưu vong
bên Tàu (1408-1422) 2
Nguyễn Trăi là Việt Kiều lưu vong
bên Tàu (1408-1422) 3
Xem bài tổng hợp của 2 loạt
bài này:
124) Nguyễn Trăi đến đầu quân
năm 1423 ở Lỗi giang 4
(
Nguyễn Trăi là Việt Kiều lưu vong
bên Tàu (1408-1422) 4 )
Nguyễn Trăi đến đầu
quân ở Lỗi giang năm 1423,
do
đó ông có công lao rất ít
và
nhờ vậy ta biết được rằng ...
XX) Vua Lê Thái Tổ
đă chứng tỏ tài dụng
binh như thần của ngài, trước khi Nguyễn
Trăi đến đầu quân
a) Vua Lê Thái Tổ lúc khởi binh
chỉ có mấy trăm quân
Năm1418 Vua Lê Thái Tổ khởi binh ,
lúc ấy ngài chỉ có mấy trăm quân mà giặc lại
đem 5 vạn quân đến đánh ; v́ thế vua ta
cứ phải lẩn trốn địch
b) Vua Lê Thái Tổ có cơ hội
mộ quân năm 1420
Vua Lê Thái Tổ có cơ hội mộ
quân năm 1420 v́ Lư Bân rút quân về Đông Quan để
đánh các đạo quân khởi nghĩa của nhân dân
Đại Việt
Vua Lê Thái Tổ có cơ hội mộ
quân, lần đầu tiên, vào năm Tư 1420, đến tháng
9 năm ấy , vua ta có khoảng 3 vạn quân .
c) Vua Lê Thái Tổ đại thắng
hơn 10 vạn quân Minh ở Thi Lang (cuối năm Tư
1420).
Tháng 9 năm Tư 1420, Lư Bân đem hơn
10 vạn quân Minh đến đánh (Trước đó, Lư
Bân đă đánh các đạo quân khởi nghĩa của
ta tan tác chạy dài) và bị vua ta đánh cho tan tác chạy
dài ở Thi Lang. Đây là chiến thắng quan trọng
nhất của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.
Vua Lê Thái Tổ dụng binh như thần :
Lư Bân
có hơn 10 vạn quân Minh
Quân ta
chỉ khoảng 2 vạn rưởi
Quân ta
là quân ô hợp (mới mộ) , quân Lư Bân là tinh binh
d) Vua Lê Thái Tổ đại thắng
Ải Ḱnh Lộng, Đèo-ống
Thừa thắng , Vua Lê Thái Tổ
tiến quân đến Lỗi Giang (cuối năm 1420), hùng
cứ Lỗi Giang . Từ cuối năm 1420, đến
cuối năm 1421:
_-tiền quân vượt sông Lỗi
Giang (quân ta đóng ở hai huyện, hai bên bờ sông)
_-hiếp Tây Đô (đánh Quan Du)
_-hơn 10 vạn địch quân
đánh Ải Ḱnh Lộng bị đại bại
_-địch lại quay trở
lại, phá núi mà đánh bị Vua Lê Thái Tổ phục binh
ở Đèo-ống phá tan
e) Vua Lê Thái Tổ đại thắng
quân Ai Lao
Ngoài ra, dù bị đánh úp th́nh ĺnh, Vua
Lê Thái Tổ, lâm nguy bất loạn, vẫn đánh
bại quân Ai Lao
g) Vua Lê Thái Tổ đại thắng Sách Khôi : dùng mưu ‘‘đặt ḿnh vào
tử địa’’
đại thắng Sách Khôi của Vua
Lê Thái Tổ, vào cuối năm Nhâm Dần (1422), tháng
chạp, tức là tháng 1-1423.
đại thắng Sách Khôi :
_ Vua Lê Thái Tổ dùng mưu
‘‘đặt ḿnh vào tử địa’’
_ là trận đánh lớn nhất
của 10 năm khởi nghĩa : địch là liên quân
Lào-Minh có khoảng 13 vạn quân
_ mở được thông lộ ra
Ninh B́nh
từ trận này, giặc Minh không
dám tấn công ta ở Thanh Hóa nữa !
(và ta cũng kiểm soát
được hầu hết đất Thanh Hóa)
(Sau trận này, quân ta thiếu
lương : đây chỉ là vấn đề tiếp
vận lương thảo, không liên quan ǵ đến t́nh
h́nh chiến trận)
Xem bài
Năm Tư (1420): chiến thắng quan
trọng nhất của Vua Lê Thái Tổ
( Từ đại thắng Thi Lang (cuối
năm1420) đến đại thắng Sách Khôi (1-1423)
)
Vua Lê Thái Tổ đă chứng tỏ tài dụng binh như thần của ngài, trước khi Nguyễn
Trăi đến đầu quân: không thể nói rằng
Nguyễn Trăi giúp vua dụng
binh !
XXI) Nguyễn Trăi cũng tự
nhận không có tài kinh bang tế thế, trong văn thơ
của ông
Nguyễn Trăi cũng tự nhận
không có tài kinh bang tế thế, trong văn thơ của
ông, rơ nhất trong bài Trần T́nh I , đăng trong trang
719, NTTT, tập 3 :
Trần
T́nh I
Từ
ngày gặp hội phong vân
Bổ
báo chưa hề đặng mỗ phân
Gánh,
khôn đương quyền tướng phủ
Lui,
ngơ được đất nho thần
Ước
bề trả ơn minh chúa,
Hết
khỏe phù đạo thánh nhân
Quốc
phú binh cường chăng có chước
Bằng
tôi nào thửa ích chưng dân
(Nguyễn
Trăi)
Lời bàn và chú thích :
a) Câu 1 và 2 :
hội phong vân : ư nói cuộc
gặp gỡ với vua Lê Thái Tổ
Bổ báo = báo bổ = báo đáp
mỗ phân = phần nào
Từ
ngày gặp hội phong vân
Bổ
báo chưa hề đặng mỗ phân
nghĩa là :
Từ
ngày gặp gỡ với vua ta
Chưa
hề báo đáp ơn vua đặng phần nào
b) Câu 3 và 4 :
Gánh = Gánh vác, đảm nhiệm
khôn đương = không
đương = không thể đương
quyền tướng phủ =
quyền tể tướng
ngơ = ngơ hầu = may ra
Gánh,
khôn đương quyền tướng phủ
Lui,
ngơ được đất nho thần
nghĩa là :
không
thể gánh vác nhiệm vụ tể tướng
lui
về , th́ may ra xứng đáng là kẻ nho thần
c) Câu 5 và 6 :
minh chúa = vua Lê Thái Tổ
Hết khỏe = Hết sức
Ước
bề trả ơn minh chúa,
Hết
khỏe phù đạo thánh nhân
nghĩa là :
Ước
ao có thể trả ơn vua ta (là một minh chúa),
Hết
sức pḥ tŕ đạo thánh nhân
d) Câu 7 và 8 :
chăng có chước = chẳng có
chước
Bằng tôi = như tôi
nào thửa ích chưng dân = nào có ích ǵ
cho dân
Quốc
phú binh cường chăng có chước
Bằng
tôi nào thửa ích chưng dân
nghĩa là :
chẳng
có mưu chước ǵ làm cho nước giàu binh mạnh
như
tôi nào có ích ǵ cho dân
(C̣n tiếp)
*
*
* Lê Anh Chí *.
_____________
Sách tham khảo
Đại
Việt Sử Kư Toàn Thư, Sử quan đời Trần
và Lê (bị sửa đổi bởi nhà Mạc, nhà
Trịnh)
Đại
Việt Thông Sử, Lê Quí Đôn
Lam
Sơn Thực Lục, Nguyễn Trăi viết theo lời
kể của vua Lê Thái Tổ (bị sửa đổi)
B́nh
Ngô Đại Cáo, vua Lê Thái Tổ
Việt
Giám Thông Khảo Tổng Luận, Lê Tung
Việt
sử Tiêu án, Ngô Th́ Sĩ
Dư
Địa Chí, Nguyễn Trăi(bị sửa đổi)
Đại
Việt Sử Lựơc, tác giả khuyết danh
(thời Trần Phế Đế)
Khâm Định Việt Sử Thông Giám Cương
Mục, sử quan triều Nguyễn
Hoàng
Lê nhất thống chí , Ngô gia văn phái
Lịch
triều hiến chương loại chí, Phan Huy Chú
An Nam
Chí Lược, Lê Tắc (Nguyễn Tắc)
Việt
Nam Sử Lược, Trần Trọng Kim
Các nhà
khoa bảng Việt nam, Ngô Đức Thọ (chủ biên),
Nguyễn Thúy Nga, Nguyễn Hữu Mùi
Việt
Nam Văn Học Sử Yếu, Dương Quảng Hàm
Nguyễn
Trăi Toàn Tập, Mai Quốc Liên, Nguyễn Quảng Tuân,
Nguyễn Khuê, Kiều Thu Hoạch
Đông Châu Liệt Quốc
Hán Sở
Tranh Hùng
Sử
Kư , Tư Mă Thiên
Tam
Quốc Chí Diễn Nghĩa, La Quán Trung, dịch giả
Tử Vi Lang
Tôn
Tử Binh Pháp, Tôn Tử
Ngô
Tử Binh Pháp, Ngô Khởi
Thái
Công Binh Pháp
*
*
TrangNhà LêAnhChí www.LeAnhChi.com
Mục Lục Vua Lê Thái
Tổ là thánh vương
Mục Lục Vua Lê Thái
Tổ giỏi hơn Gia Cát Lượng
Mục Lục Vua Lê Thái Tổ không hề giết hại công
thần
Mục
Lục Danh Tướng của vua Lê
Thái Tổ
Mục
Lục ‘Đại Việt
Sử Kư Toàn Thư là quốc sử nhà Trịnh’
Mục Lục Những
sai lầm của Trần Trọng Kim trong VNSL
------------------------------------------------------------------
* ML_ViệtSử,Văn * ViệtSử, Văn 3 * ViệtSử, Văn 4 * Thơ
*
---------------------------------------------------------------
* Trang Chính * Bài
mới LêAnhChí * Bài mới Kiến Tánh *
--------------------------------------------------------------------------
* Mục Lục * Nối kết
Phật Pháp * Lê
Gia * Nối kết
Văn Học * Bài Xưa *
--------------------------------------------------------------------------
*
Liên Kết
TrangNhà Kiến Tánh:
* Trang Chính
* M
ụ c L ụ c * Luận
1 * Luận 2 * Thơ
1 * Thơ 2