Nguyễn Trãi không có tài định bá đồ vương

Lê Anh Chí

__________________________________________

Dàn Bài :

I) Làm quan lớn cho nhà Hồ và nhà Hồ bị mất nước dễ dàng

II) Thư sinh đi lập công danh

III) Chỉ giữ việc văn thư và viết diễn văn cho vua Lê

IV) Nguyễn Trãi đến đầu quân ở Lỗi giang năm 1423

V) Văn ban đệ nhất công thần là Lê văn Linh, đệ nhị Bùi Quốc Hưng

VI) Nguyễn Trãi là công thần thứ . . . 80, có thể thấp hơn

VII) Bình Ngô Sách chỉ là lý thuyết !

VIII) Nhập nội Hành khiển là như thế nào ?

IX) Ngồi ở tầng dưới hành dinh Bồ Đề

X) Chức vụ dưới ông Lê văn Linh ba bực

XI) Chức vụ dưới ông Lưu Nhân Chú năm bực

XII) Quan phục hầu là tước hầu áp chót

XIII) Nguyễn Trãi chẳng phải là quân sư, chẳng phải là Gia Cát Lượng

__________________________________________

NT = ông Nguyễn Trãi

TNH = ông Trần Nguyên Hãn

TTK = ông Trần Trọng Kim

I) Làm quan lớn cho nhà Hồ và nhà Hồ bị mất nước dễ dàng

Sau khi chuyên quyền, lộng quyền, giết vua, giết hại tôn thất nhà Trần (trừ con cháu Trần nguyên Đán), Hồ Quí Ly lên ngôi vua năm 1400

NT đỗ tiến sĩ năm 1400 và làm quan đến chức Ngự sử đài Chánh chưởng cho nhà Hồ. Năm 1407, nhà Minh sang đánh và diệt nhà Hồ dễ dàng. cả triều đình nhà Hồ hầu hết đều bị bắt.

NT làm quan lớn cho nhà Hồ và nhà Hồ bị mất nước dễ dàng ; không những thế, không thấy NT đưa ra mưu kế gì khả dĩ có thể vớt vát chút đỉnh tình thế.

Điều này đủ chứng tỏ rằng :

Nguyễn Trãi không có tài định bá đồ vương

Nguyễn Trãi không có tài kinh bang tế thế

Nguyễn Trãi không có tài năng quân sự

II) Thư sinh đi lập công danh

NT đỗ tiến sĩ nhà Hồ (năm 1400) và làm quan đến chức Ngự sử đài Chánh chưởng.

Người nước ta lúc đó rất căm giận nhà Hồ, xem Hồ Quí Ly là nghịch thần.

Hai việc này chứng tỏ rằng NT chỉ là một Thư sinh đi lập công danh.

NT chẳng phải là một anh hùng vì dân vì nước.

Khác hẳn với chí khí của vua Lê Thái Tổ : ‘‘Trượng phu sinh ra đời phải cứu nạn lớn, lập công to . . .’’

Phải có khí phách anh hùng , thì mới có thể có tài kinh bang tế thế

NT chẳng phải là một anh hùng vì dân vì nước.

Cũng là một yếu tố để thấy là Nguyễn Trãi không có tài ‘‘cứu nạn lớn, lập công to . . .’’

Xét về khí tiết, thì NT kém hơn ông Lê văn Linh, Bùi Quốc Hưng. Hai vị này không ứng thi với nhà Hồ, không làm quan cho nhà Hồ. NT còn kém hơn ông Lý Tử Tấn, đỗ tiến sĩ cùng khóa với NT, nhưng không làm quan cho nhà Hồ (sau đó, ông Lý Tử Tấn có tham gia khởi nghĩa Lam Sơn, nhưng có lẽ rất trễ, sau NT mấy năm ).

III) Chỉ giữ việc văn thư và viết diễn văn cho vua Lê

Trong Lam Sơn Thực Lục, Nguyễn Trãi xác định là ông giữ việc văn thư cho vua Lê

Nhiệm vụ này được chính thức xác định là Nhập nội Hành khiển năm 1427.

IV) Nguyễn Trãi đến đầu quân ở Lỗi giang năm 1423

Nguyễn Trãi đến đầu quân ở Lỗi giang năm 1423

Xem bài :

Nguyễn Trãi không có dự hội thề Lũng Nhai

( Nguyễn Trãi đến đầu quân năm 1423 , ở Lỗi giang )

Nguyễn Trãi không có dự hội thề Lũng Nhai 2

( Nguyễn Trãi đến đầu quân năm 1423 , ở Lỗi giang 2 )

V) Văn ban đệ nhất công thần là Lê văn Linh, đệ nhị Bùi Quốc Hưng

Sau khi bình định và trước khi lên ngôi, Vua Lê Thái Tổ phong thưởng cho các công thần :

Văn ban đệ nhất công thần là Lê văn Linh, công thần thứ 6

Văn ban đệ nhị công thần là Bùi Quốc Hưng, công thần thứ 7

Đặc biệt là hai vị này , mặc dù là văn quan mà được xếp hạng cao hơn ông Nguyễn Chích (công thần thứ 8 )

Nhiều người tưởng lầm rằng NT là văn ban đệ nhất công thần

Lỗi ở TTK (sử gia Trần Trọng Kim ), trong Việt Nam Sử Lược, TTK đã phong NT làm văn ban đệ nhất công thần. Gọi là ‘phong’ vì khó lòng nghĩ rằng TTK không biết rằng văn ban đệ nhất công thần là Lê văn Linh.

Vì TTK đã phong NT làm văn ban đệ nhất công thần mà nhiều người thời nay qui hết công lao cho NT, tôn NT làm quân sư, thậm chí còn tôn NT làm linh hồn của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn (Chuyện buồn cười, NT không có mặt vào 5 năm đầu khởi nghĩa lại được phong làm linh hồn của cuộc khởi nghĩa !!!)

( TTK còn phạm tội lớn : đã viết một đoạn văn, đề quyết là Vua Lê Thái Tổ giết hại công thần _một đoạn văn thiếu bằng chứng và sai sự kiện)

VI) Nguyễn Trãi là công thần thứ . . . 80, có thể thấp hơn

Nguyễn Trãi là công thần thứ . . . 80, có thể thấp hơn:

Trong bảng biển ngạch công thần của ĐVSKTT, Lê Trãi là công thần thứ 37. Và Nghĩa quân Lam Sơn có một người tên là Trần Trãi. Ông này đầu quân trước NT , có thể có mặt ngay từ đầu, có thể có dự hội thề Lũng Nhai . Vì lý do được mang quốc tính nên hai ông Trần Trãi, Nguyễn Trãi, đều gọi là Lê Trãi.

Do đó, có thể Trần Trãi là công thần thứ 37. Nguyễn Trãi có thể là công thần thứ . . . 80, có thể thấp hơn.

Còn một lý do để nói Trần Trãi là công thần thứ 37: bảng biển ngạch công thần của ĐVSKTT được khăc vào năm 1429, và công thần thứ 37 là tước Á Hầu. NT được phong làm Quan Phục Hầu năm 1428. Á Hầu hơn Quan Phục Hầu hai bực, nếu NT là công thần thứ 37 thì chỉ sau một năm ông được thăng 2 bực, rất vô lý. ( Vua Thái Tổ có thói quen thăng chức tước hoặc gia phong cho các công thần, nhưng khoảng 3 năm một lần, nếu sau một năm mà thăng 2 bực thì quá lẹ, e rằng sẽ hết tước để phong).

Vả lại, đây chỉ là khắc bảng biển ngạch công thần, không phải là phong thưởng. Tước của công thần đều đã có sẵn , chỉ khắc thôi.

Do đó công thần thứ 37 có lẽ là Trần Trãi và ta phải tìm hạng của NT trong những người tước Quan phục hầu .

ĐVSKTT :

{{ Á hầu 26 người là bọn Lê Lạn, Lê Trãi. Quan nội hầu 16 người là bọn Lê Thiệt, Lê Chương. Quan phục hầu 16 người là bọn Lê Cuống, Lê Dao. Thượng trí tự Trước phục hầu 4 người là bọn Lê Khắc Phục, Lê Hài. }}

Vì trên Á Hầu có 35 người, cho nên

_trên Quan phục hầu là 35+26+16 = 77 người

_do đó Lê Cuống, Lê Dao là công thần thứ 78, 79

_và ông NT giỏi lắm là công thần thứ 80

Vì ông là công thần bậc thấp, cho nên đây là một bằng chứng là ông đã giữ chức vụ khá thấp so với các công thần khai quốc

VII) Bình Ngô Sách chỉ là lý thuyết !

Nhiều người nói rằng NT đầu quân, dâng Bình Ngô Sách và xem đó là bằng chứng cho tài kinh bang tế thế của NT.

1) Sự thực thì Bình Ngô Sách chỉ là lý thuyết !

Văn nhân xưa nay thì viết nhiều về kinh bang tế thế, nhưng mấy ai có tài tế thế kinh bang ?

Cao Bá Quát làm quân sư mấy tháng đã bị bắt sống

Mã Thốc làu thuộc binh thư mà thất thủ Nhai Đình (và bị tội phải chém đầu).

2) Vả lại, sử đâu có chép rằng Bình Ngô Sách có giá trị ? Không những thế, không biết rằng Bình Ngô Sách có thực hay chăng ?

3) Xét về lý thuyết sách lược thì Nguyễn Tử Hoan giỏi hơn. Năm 1427, Nguyễn Tử Hoan viết sách lược dâng lên, được Thái Tổ phong làm quân sư.

VIII) Nhập nội Hành khiển là như thế nào ?

Nhập nội Hành khiển là chức vụ tín cẩn , là vị quan thân tín của vua. Vì :

Nhập nội Hành khiển viết ‘diễn văn’ cho vua

Hầu hết các văn kiện mật đều qua tay Nhập nội Hành khiển

IX) Ngồi ở tầng dưới hành dinh Bồ Đề

ĐVSKTT :

{{ [năm 1427] Bấy giờ, vua dựng lầu nhiều tầng ở dinh Bồ Đề trên bờ sông Lô . (Khi ấy, có hai cây bồ đề ở trong dinh, nên gọi là dinh Bồ Đề), cao bằng tháp Báo Thiên, hằng ngày vua ngự trên lầu nhìn vào thành để quan sát mọi hành vi của giặc, cho Trãi ngồi hầu ở tầng hai, nhận lệnh soạn thảo thư từ qua lại. }}

Đoạn văn trên nói rõ ràng danh phận của NT : NT chẳng phải là quân sư, cũng chẳng phải là cố vấn quan trọng,chỉ theo lệnh mà soạn thảo thư từ qua lại. ( Lầu nhiều tầng và NT ở tầng hai ). Và nhà vua tự mình ngự ở tầng cao nhất (ngang với tháp Báo Thiên) mà xem xét động tĩnh của địch..

X) Chức vụ dưới ông Lê văn Linh ba bực

Còn chức vụ thì NT có chức Nhập nội Hành khiển, dưới ông Lê văn Linh ba bực (ông Lê văn Linh là văn ban đệ nhất công thần)

_ông Lê văn Linh là Nhập nội Thiếu phó

_từ Nhập nội Hành khiển lên Nhập nội Thiếu phó phải qua hai bực

Nhập nội Thiếu úy

Nhập nội Thiếu bảo

Chức vụ NT dưới ông Lê văn Linh ba bực

XI) Chức vụ dưới ông Lưu Nhân Chú năm bực

1) Thuận Thiên năm đầu (1428], Ông Lưu Nhân Chú được phong làm nguyên soái và tể tướng (Ông Lưu làm Nguyên soái từ năm 1427)

Xem bài

Nguyên soái (và Tướng Quốc) Lưu Nhân Chú, triều Lê Thái Tổ 1

( Quyền cao chức trọng nhất triều Lê Thái Tổ )

và

Nguyên soái (và Tướng Quốc) Lưu Nhân Chú, triều Lê Thái Tổ 2

( Quyền cao chức trọng nhất triều Lê Thái Tổ 2 )

2) Chức vụ ông Lê văn Linh dưới ông Lưu Nhân Chú hai bực. Hai bực đó là: nguyên soái và tể tướng

Chức vụ NT dưới ông Lưu Nhân Chú năm bực vì NT dưới ông Lê văn Linh ba bực

XII) Quan phục hầu là tước hầu áp chót

Thuận Thiên năm đầu (1428), NT được phong làm Quan phục hầu . Đây là tước hầu áp chót. Các tước hầu mà vua Lê Thái Tổ phong cho các công thần là :

1) Huyện thượng hầu

2) Á thượng hầu

3) Hương thượng hầu

4) Đình thượng hầu

5) Huyện hầu

6) Á hầu

7) Quan nội hầu

8) Quan phục hầu

9) Trước phục hầu

XIII) Nguyễn Trãi chẳng phải là quân sư, chẳng phải là Gia Cát Lượng

NT dĩ nhiên chẳng phải là quân sư _những sự việc trên đã chỉ rõ điều đó.

NT viết ‘diễn văn’ cho vua, chớ chưa hề điều binh khiển tướng, địa vị còn thấp hơn rất nhiều võ tướng. NT viết ‘diễn văn’ cho vua vì văn hay và vì đoán được ý của vua. Có thể nói NT là tri kỷ của vua

Nhập nội Hành khiển xưa nay thường là vậy : tri kỷ của vua.

NT dĩ nhiên chẳng phải là Gia Cát Lượng vì :

_NT chẳng phải là quân sư, như đã nói ở trên

_NT chẳng phải là tể tướng

_NT chẳng phải là nguyên soái

Không những thế , NT chưa từng được đánh một trận nào, là công thần bậc thấp vì không có mặt vào 5 năm đầu khởi nghĩa. Tước Quan phục hầu của NT là tước hầu áp chót. Chức vụ NT thấp hơn khoảng 80 người ( Các võ tướng, từ thiếu úy trở lên là có chức cao hơn NT)

*

*

* Lê Anh Chí *.

_____________

Sách tham khảo

Đại Việt Sử Ký Toàn Thư, Sử quan đời Trần và Lê Trịnh

Đại Việt Thông Sử, Lê Quí Đôn

Lam Sơn Thực Lục, Nguyễn Trãi viết theo lời kể của vua Lê Thái Tổ (bị sửa đổi)

Khâm Định Việt Sử Thông Giám Cương Mục, sử quan triều Nguyễn

Hoàng Lê nhất thống chí , Ngô gia văn phái

Lịch triều hiến chương loại chí, Phan Huy Chú

Việt Nam Sử Lược, Trần Trọng Kim

Các nhà khoa bảng Việt nam, chủ biên Ngô Đức Thọ

Việt Nam Văn Học Sử Yếu, Dương Quảng Hàm

Đinh tộc ngọc phả

Đông Châu Liệt Quốc

Hán Sở Tranh Hùng

Sử Ký , Tư Mã Thiên

Tam Quốc Chí Diễn Nghĩa, La Quán Trung, dịch giả Tử Vi Lang

*

*

Trang Nhà Lê Anh Chí

-------------------------------------

* Trang Chính * Văn Học * Thơ *

-------------------------------------

* Bài mới Trang LêAnhChí * Bài mới Kiến Tánh *

----------------------------------------------------

* Nối kết Phật Pháp * Lê Gia * Nối kết Văn Học *

----------------------------------------------------