Trần Trọng Kim dịch sai hai câu quan trọng trong Bình Ngô Đại Cáo

Trần Trọng Kim dịch sai hai câu quan trọng trong Bình Ngô Đại Cáo

Lê Anh Chí

__________________________________________

Dàn Bài :

Dẫn nhập : Đại Việt Sử Ký Toàn Thư là quốc sử của nhà Trịnh, chẳng phải của nhà Lê

Dẫn nhập : Đời Vua Lê Thái Tổ , Lê Thái Tông là thời Nghiêu Thuấn

I) Vua Lê Thái Tổ ban bố Đại cáo khắp thiên hạ

II) Chẳng phải ‘Đinh, Lê, Lý, Trần’

III) Ý nghĩa của ‘Triệu Đinh Lý Trần’

IV) Chẳng phải ‘nước Việt’

V) Ý nghĩa của ‘nước Đại Việt ta’

VI) Chẳng phải ‘vốn xưng văn hiến đã lâu’

VII) Ý nghĩa của ‘thực là một nước văn hiến’

VIII) Bản dịch trong Đại Việt Sử Ký Toàn Thư

IX) Trần Trọng Kim đã cố tình dịch sai

X) Trần Trọng Kim đã cố tình viết sai lịch sử : vài ví dụ

__________________________________________

Trần Trọng Kim đã dịch sai hai câu quan trọng trong Bình Ngô Đại Cáo , đó là hai câu mà hầu hết người học sử nước ta đều thuộc lòng ‘ ...Từ Đinh, Lê, Lý, Trần, gây nền độc lập ...’ (Chẳng phải ‘Đinh, Lê, Lý, Trần’ mà là ‘Triệu Đinh Lý Trần’ ...) ; hai câu này quan trọng vì trong đó Vua Lê Thái Tổ xác định một số sự việc quan trọng ...

BNĐC = Bình Ngô Đại Cáo

ĐVSKTT = Đại Việt Sử Ký Toàn Thư

ĐVTS = Đại Việt Thông Sử, Lê Quí Đôn

LTHCLC = Lịch triều hiến chương loại chí

CM = CMục = Khâm Định Việt Sử Thông Giám Cương Mục

CNKBVN = Các nhà khoa bảng Việt nam

TTK = Trần Trọng Kim

VNSL = Việt Nam Sử Lược, Trần Trọng Kim

TTD = Trần Thúc Dao

TNH = Trần Nguyên Hãn

KTTX = Kim Thiền thoát xác = Kế ‘Kim Thiền thoát xác’

NsL= NSL = Ngô Sĩ Liên

VQ = Vũ Quỳnh

Dẫn nhập : Đại Việt Sử Ký Toàn Thư là quốc sử của nhà Trịnh, chẳng phải của nhà Lê

82) Bằng chứng tỏ rõ 100% là nhà Mạc đã sửa đổi thêm bớt Đại Việt Sử Ký Toàn Thư và nhà Trịnh là đồng loã của nhà Mạc

83) Người đầu tiên chưởi bới Vua Lê Thái Tổ là Tống Lệnh Vọng, Lệnh Vọng làm quan cho nhà Mạc, thế mà ‘lời bàn’ của hắn được đưa vào Đại Việt Sử Ký Toàn Thư

Mục Lục ‘Đại Việt Sử Ký Toàn Thư là quốc sử nhà Trịnh’

Nhiều sử gia hiện đại và cận đại đã có nhiều lời phê bình sai trái lớn lao về vua Lê Thái Tổ do vì họ tưởng lầm (hay cố tình tưởng lầm) rằng Đại Việt Sử Ký Toàn Thư là quốc sử của nhà Lê.

Dẫn nhập : Đời Vua Lê Thái Tổ , Lê Thái Tông là thời Nghiêu Thuấn

89) Thời thịnh trị hoan lạc ở nước ta là triều Vua Lê Thái Tổ và Vua Lê Thái Tông. Thái Tông chớ chẳng phải Thánh Tông

112) Vua Lê Thái Tông là bậc minh quân, rất nhân từ, không hề đam mê tửu sắc, ngược lại với lời vu khống của Đại Việt Sử Ký Toàn Thư, quốc sử của nhà Trịnh

I) Vua Lê Thái Tổ ban bố Đại cáo khắp thiên hạ

Giặc Minh đã rút về Tàu, Vua Lê Thái Tổ liền ban bố Đại cáo khắp thiên hạ

===== VNSL :

...Như nước Việt từ trước, vốn xưng văn hiến đã lâu. Sơn hà cương vực đã chia, phong tục bắc nam cũng khác. Từ Đinh, Lê, Lý, Trần, gây nền độc lập; cùng Hán, Đường, Tống, Nguyên, hùng cứ một phương. Dẫu cường nhược có lúc khác nhau, song hào kiệt đời nào cũng có. ... =====

===== Bình Ngô Đại Cáo :

...Duy ngã Đại-Việt chi quốc, thực vi văn-hiến chi bang. Sơn xuyên chi phong vực ký thù, Nam Bắc chi phong-tục diệc dị. Tự Triệu Đinh Lý Trần chi triệu tạo ngã quốc, dữ Hán Đường Tống Nguyên nhi các đế nhất phương. Tuy cường nhược thì hữu bất đồng, nhi hào kiệt thế vị thường phạp. ... ======

==== Đại Việt Sử Ký Toàn Thư :

Sau khi dẹp yên giặc Ngô, vua ban bố Đại cáo khắp thiên hạ. Toàn văn bài Đại cáo như sau :

... Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân, Quân điếu phạt trước lo trừ bạo. Xét như nước Đại Việt ta, Thực là một nước văn hiến. Cõi bờ sông núi đã riêng, Phong tục Bắc Nam cũng khác. Trải Triệu, Đinh, Lý, Trần nối đời dựng nước, Cùng Hán, Đường, Tống, Nguyên đều chủ một phương, Tuy mạnh yếu có lúc khác nhau. Song hào kiệt không bao giờ thiếu ... =====

II) Chẳng phải ‘Đinh, Lê, Lý, Trần’

===== VNSL :

... Từ Đinh, Lê, Lý, Trần, gây nền độc lập; cùng Hán, Đường, Tống, Nguyên, hùng cứ một phương ... =====

So sánh với :

===== Bình Ngô Đại Cáo :

... Tự Triệu Đinh Lý Trần chi triệu tạo ngã quốc, dữ Hán Đường Tống Nguyên nhi các đế nhất phương... ======

Ta thấy rằng

Chẳng phải ‘Đinh, Lê, Lý, Trần’

Mà là

Triệu Đinh Lý Trần

III) Ý nghĩa của ‘Triệu Đinh Lý Trần’

a) Có ‘Triệu’ thì mới có thể cùng với Hán xưng đế một phương

b) Ý nghĩa của ‘Triệu Đinh Lý Trần’ còn là : Vua Lê Thái Tổ công nhận rằng nhà Triệu là triều đại chính thống của ta !

c) Vua Lê Thái Tổ và sử gia nhà Lê chính thống biết rằng vua Triệu xưng đế (Sau khi nói chuyện với Lục Giả thời Hán văn Đế, Triệu Vũ Đế bỏ đế hiệu trong khi bang giao với Tàu , còn trong nước và khi không tiếp xúc với sứ Tàu, vua Triệu vẫn xưng đế).

Vua Lê Thái Tổ và sử gia nhà Lê chính thống giỏi sử hơn các sử quan triều Nguyễn !

IV) Chẳng phải ‘nước Việt’

===== VNSL :

...Như nước Việt từ trước, vốn xưng văn hiến đã lâu... =====

So sánh với :

===== Bình Ngô Đại Cáo :

...Duy ngã Đại-Việt chi quốc, thực vi văn-hiến chi bang ... ======

Ta thấy rằng

Chẳng phải ‘nước Việt’

Mà là

‘nước Đại Việt ta’

V) Ý nghĩa của ‘nước Đại Việt ta’

a) Ý nghĩa đầu tiên của ‘nước Đại Việt ta’ là Vua Lê Thái Tổ ta tuyên bố rằng quốc hiệu của ta là Đại Việt

b) Vua Lê Thái Tổ không công nhận nhà Hồ, và không thèm nói đến cái quốc hiệu quái đản (Đại Ngu) của họ Hồ.

VI) Chẳng phải ‘vốn xưng văn hiến đã lâu’

===== VNSL :

...Như nước Việt từ trước, vốn xưng văn hiến đã lâu... =====

So sánh với :

===== Bình Ngô Đại Cáo :

...Duy ngã Đại-Việt chi quốc, thực vi văn-hiến chi bang ... ======

Ta thấy rằng

Chẳng phải ‘vốn xưng văn hiến đã lâu’

Mà là

‘thực là một nước văn hiến’

VII) Ý nghĩa của ‘thực là một nước văn hiến’

Ý nghĩa của ‘thực là một nước văn hiến’ thật rõ ràng : Vua Lê Thái Tổ xác định rằng nuớc ta thực là một nước văn hiến , chớ chẳng có chuyện ‘xưng’ hay ‘chẳng xưng’

VIII) Bản dịch trong Đại Việt Sử Ký Toàn Thư

==== Đại Việt Sử Ký Toàn Thư :

Sau khi dẹp yên giặc Ngô, vua ban bố Đại cáo khắp thiên hạ. Toàn văn bài Đại cáo như sau :

Bản dịch này trong Đại Việt Sử Ký Toàn Thư đúng hơn Bản dịch của Trần Trọng Kim nhiều !

IX) Trần Trọng Kim đã cố tình dịch sai

Dĩ nhiên là TTK đã cố tình dịch sai : từ ‘Triệu Đinh Lý Trần’ mà dịch thành ‘Đinh, Lê, Lý, Trần’ thì quả là cố tình !

X) Trần Trọng Kim đã cố tình viết sai lịch sử : vài ví dụ

TTK đã cố tình viết sai lịch sử , tôi đã có dịp nói về điều này ; nay chép lại vài ví dụ :

168) ‘Phong’ Nguyễn Trãi làm công thần đệ nhất về văn, Trần Trọng Kim đã cố tình viết sai lịch sử nhà Lê, Trần Trọng Kim đã cố tình viết sai lịch sử

186) Câu văn độc hại và tàn nhẫn của Trần Trọng Kim trong Việt Nam Sử Lược

187) Lời chú thích ác ôn của Trần Trọng Kim trong Việt Nam Sử Lược

166) Trần Hưng Đạo chưa từng làm Thái sư, Thái úy,Tướng quốc, cho đến chưa từng làm Tư đồ, ông chỉ là Nguyên soái tạm thời trong hai cuộc chiến mà thôi

171) Chức nguyên soái nhà Trần thực ra là ... Thượng tướng quân, chức Quốc Công Tiết Chế của Trần Hưng Đạo chỉ là nguyên soái tạm thời và không có quyền ra lịnh cho ông Thượng tướng (Trần Quang Khải)

(Sử gia, người đọc sử nước ta thường tưởng lầm rằng Tiết Chế là nguyên soái nhà Trần và Trần Hưng Đạo làm Tiết Chế, (Trần Trọng Kim trong Việt Nam Sử Lược cũng viết lầm rằng Trần Hưng Đạo làm Tiết Chế)

Thực ra, thời nhà Trần không hề có chức danh Tiết Chế ! bởi lẽ dễ hiểu là ‘Tiết Chế’ là động từ , chẳng phải là danh từ , do đó chẳng thể làm chức danh được !

Trần Hưng Đạo chẳng phải là Tiết Chế mà là Quốc Công Tiết Chế (trong hai cuộc chiến), tức là, làm ông Quốc Công có quyền Tiết Chế (đến một giới hạn nào đó) ; Quốc Công là chức tước vị mơ hồ và chẳng phải là một Chức vị trong quân ngũ. Chức nguyên soái nhà Trần thực ra là ... Thượng tướng quân, và Trần Quang Khải là nguyên soái (và tướng quốc) nhà Trần trong một thời gian rất lâu, rất lâu ...)

129) Trần Trọng Kim nói rằng vua Lê Ngọa Triều dâm dục quá độ nên ngồi không được, Đúng hay Sai ???

Mục Lục Những sai lầm của Trần Trọng Kim trong VNSL

* Lê Anh Chí *.

_____________

Sách tham khảo :

Đại Việt Sử Ký Toàn Thư, Sử quan đời Trần và Lê (bị sửa đổi bởi nhà Mạc, nhà Trịnh)

Đại Việt Thông Sử, Lê Quí Đôn

Lam Sơn Thực Lục, Nguyễn Trãi viết theo lời kể của vua Lê Thái Tổ (bị sửa đổi bởi nhà Mạc, nhà Trịnh)

Bình Ngô Đại Cáo, vua Lê Thái Tổ (Nguyễn Trãi soạn văn) (có thể bị sửa đổi)

Việt Giám Thông Khảo Tổng Luận, Lê Tung

Việt sử Tiêu án, Ngô Thì Sĩ

Dư Địa Chí, Nguyễn Trãi (bị sửa đổi)