Nguyễn Trăi không có tài định bá
đồ vương 3
(Nguyễn Trăi cũng tự nhận không có
tài kinh bang tế thế, trong văn thơ của ông
(tiếp theo) ...)
Lê
Anh Chí
__________________________________________
Dàn Bài :
Dẫn nhập : Đại Việt
Sử Kư Toàn Thư là quốc sử của nhà Trịnh,
chẳng phải của nhà Lê
Dẫn nhập : Đời Vua Lê Thái
Tổ , Lê Thái Tông là thời Nghiêu Thuấn
Dẫn nhập : Bài thơ Trần T́nh
I
XXII) Nguyễn Trăi cũng tự
nhận không có tài kinh bang tế thế, trong văn thơ
của ông (tiếp theo)
XXIII) Nguyễn Trăi chẳng có mưu
chước ǵ làm cho Quốc phú binh cường
XXIV) Nguyễn Trăi cũng tự
nhận rằng ông chỉ là một nho thần
XXV) Nguyễn Trăi ước ao có
thể đền đáp ơn vua
XXVI) Phụ Lục : Nguyễn Trăi là
người thành thật, yêu dân và trung thần
XXVII) Nguyễn Trăi chưa từng
được cầm quân đánh một trận nào,
ngược lại với Lê
văn Linh , Bùi Quốc Hưng
(C̣n
tiếp)
__________________________________________
Nguyễn Trăi không có tài định bá
đồ vương . Trong bài viết thứ 3 này,
điểm chính là :
_-Nguyễn Trăi cũng tự nhận
không có tài kinh bang tế thế, trong văn thơ của
ông (tiếp theo)
_-Nguyễn Trăi chẳng có mưu
chước ǵ làm cho Quốc phú binh cường
_-Nguyễn Trăi cũng tự nhận
rằng ông chỉ là một nho thần
_-Nguyễn Trăi ước ao có thể
đền đáp ơn vua
_-Nguyễn Trăi chưa từng
được cầm quân đánh một trận nào,
ngược lại với Lê
văn Linh , Bùi Quốc Hưng
Ngoài ra, phân tích văn thơ của ông
, ta có thể thấy rằng Nguyễn Trăi là người
thành thật, yêu dân và trung thần
Bài 1 :
44) Nguyễn Trăi không có tài định bá
đồ vương
Dàn Bài :
I) Làm quan lớn cho nhà Hồ và nhà
Hồ bị mất nước dễ dàng
II) Thư sinh đi lập công danh
III) Chỉ giữ việc văn
thư và viết diễn văn cho vua Lê
IV) Nguyễn Trăi đến đầu
quân ở Lỗi giang năm 1423
V) Văn ban đệ nhất công
thần là Lê văn Linh, đệ nhị Bùi Quốc
Hưng
VI) Nguyễn Trăi là công thần thứ
. . . 80, có thể thấp hơn
VII) B́nh Ngô Sách chỉ là lư thuyết !
VIII) Nhập nội Hành khiển là
như thế nào ?
IX) Ngồi ở tầng dưới
hành dinh Bồ Đề
X) Chức vụ dưới ông Lê văn
Linh ba bực
XI) Chức vụ dưới ông
Lưu Nhân Chú năm bực
XII) Quan phục hầu là tước
hầu áp chót
XIII) Nguyễn Trăi chẳng phải là
quân sư, chẳng phải là Gia Cát Lượng
Bài 2 :
172) Nguyễn Trăi không có tài định bá
đồ vương 2
Dàn Bài :
Dẫn nhập : Đại Việt
Sử Kư Toàn Thư là quốc sử của nhà Trịnh,
chẳng phải của nhà Lê
Dẫn nhập : Đời Vua Lê Thái
Tổ , Lê Thái Tông là thời Nghiêu Thuấn
[A] Tổng hợp bài trước
XIV) Nguyễn Trăi làm quan lớn cho nhà
Hồ và nhà Hồ bị mất nước dễ dàng
XV) Nguyễn Trăi là thư sinh đi
lập công danh, Chỉ giữ việc văn thư cho vua
Lê, Nguyễn Trăi đầu quân năm 1423
XVI) Văn ban đệ nhất công
thần là Lê văn Linh, Nguyễn Trăi là công thần bậc
thấp, B́nh Ngô Sách chỉ là lư thuyết !
XVII) Nhập nội Hành khiển ...
Nguyễn Trăi ngồi ở tầng dưới hành dinh
Bồ Đề, Chức vụ dưới các đại
công thần nhiều bực, Quan phục hầu là
tước hầu áp chót
XVIII) Nguyễn Trăi chẳng phải là
quân sư, chẳng phải là Gia Cát Lượng
[B] Những sự kiện , lư luận
'mới' trong bài này
XIX) Nguyễn Trăi đến
đầu quân ở Lỗi giang năm 1423, có công lao
rất ít
XX) Vua Lê Thái Tổ đă chứng
tỏ tài dụng binh như thần của ngài,
trước khi Nguyễn Trăi đến đầu quân
XXI) Nguyễn Trăi cũng tự
nhận không có tài kinh bang tế thế, trong văn thơ
của ông
NTTT = Nguyễn Trăi Toàn Tập (Mai
Quốc Liên, Nguyễn Quảng Tuân, Nguyễn Khuê, Kiều
Thu Hoạch)
Dẫn nhập : Đại Việt
Sử Kư Toàn Thư là quốc sử của nhà Trịnh,
chẳng phải của nhà Lê
Mục Lục ‘Đại Việt Sử Kư Toàn
Thư là quốc sử nhà Trịnh’
Dẫn nhập : Đời Vua Lê Thái
Tổ , Lê Thái Tông là thời Nghiêu Thuấn
Dẫn nhập : Bài thơ Trần T́nh I
Nguyễn Trăi cũng tự nhận
không có tài kinh bang tế thế, trong văn thơ của
ông, rơ nhất trong bài Trần T́nh I , đăng trong trang
719, NTTT, tập 3 :
Trần
T́nh I
Từ
ngày gặp hội phong vân
Bổ
báo chưa hề đặng mỗ phân
Gánh,
khôn đương quyền tướng phủ
Lui, ngơ
được đất nho thần
Ước
bề trả ơn minh chúa,
Hết
khỏe phù đạo thánh nhân
Quốc
phú binh cường chăng có chước
Bằng
tôi nào thửa ích chưng dân
(Nguyễn
Trăi)
XXII) Nguyễn Trăi cũng tự nhận không có tài kinh
bang tế thế, trong văn thơ của ông (tiếp theo)
Trong bài Trần T́nh I , câu 3 :
Gánh,
khôn đương quyền tướng phủ
Câu này Nguyễn Trăi tự nhận không
có tài đảm đương quyền Tể
Tướng
cũng có nghĩa rằng:
Nguyễn
Trăi tự nhận không có tài kinh bang tế thế,
Nguyễn
Trăi cũng tự nhận không có tài thao lược: ở
nước ta, quyền Tể Tướng phải ở
trong tay vơ tướng, trong tay người có tài quân sự
(ngược lại, bên Tàu, Tể Tướng có thể
ở trong tay văn nhân, trong tay người không có tài quân
sự)
Nhận xét:
Hầu hết các triều đại
ở nước ta đều trọng vơ hơn văn
(chỉ có nhà Nguyễn là trọng văn khinh vơ), quyền
Tể Tướng thường do vơ tướng chấp
chưởng
XXIII) Nguyễn Trăi chẳng có mưu chước ǵ làm
cho Quốc phú binh cường
Trong bài Trần T́nh I , câu 7 :
Quốc
phú binh cường chăng có chước
Nguyễn Trăi tự nhận chẳng
có mưu chước ǵ làm cho nước giàu binh mạnh.
Điều này phù hợp với
nhận xét đầu tiên của tôi, trong bài 1:
Nguyễn Trăi làm quan lớn cho nhà
Hồ và nhà Hồ bị mất nước dễ dàng ;
không những thế, ông không có mưu chước ǵ
khả dĩ vớt vát chút đỉnh t́nh thế
Điều này đủ chứng
tỏ rằng :
Nguyễn
Trăi không có tài kinh bang tế thế
Nguyễn
Trăi không có tài năng quân sự
XXIV) Nguyễn Trăi cũng tự nhận rằng ông
chỉ là một nho thần
Trong bài Trần T́nh I , câu 4 :
Lui,
ngơ được đất nho thần
Nguyễn Trăi tự nhận rằng
ông chỉ là một nho thần
XXV) Nguyễn Trăi ước ao có thể đền
đáp ơn vua
a)Trong bài Trần T́nh I , câu 5 :
Ước
bề trả ơn minh chúa,
Nguyễn Trăi ước ao có thể
đền đáp ơn vua (Lê Thái Tổ)
Nguyễn Trăi thường nói
điều này trong thơ văn
b)Trong thơ văn, Nguyễn Trăi thường
_-xem cuộc gặp gỡ với Vua
Lê Thái Tổ là hội phong vân
_-nói rằng ông chưa đền
đáp được ơn vua
_-một ḷng kính ngưỡng Vua Lê Thái
Tổ
(do đó, đạo quân thần
của vua tôi nhà Lê thời Vua Lê Thái Tổ rất là tốt
đẹp)
c) Nguyễn Trăi ước ao có thể
đền đáp ơn vua (Lê Thái Tổ), có nghĩa là ông
cho rằng ông chưa thể hiện được tài
năng xứng với sự tín nhiệm của vua,
xứng với tước Hầu được vua phong.
XXVI) Phụ Lục : Nguyễn Trăi là người thành
thật, yêu dân và trung thần
Nguyễn Trăi tự nhận chẳng
có mưu chước ǵ làm cho nước giàu binh mạnh ,
rằng ông không có tài kinh bang
tế thế, ông không có tài năng quân sự
Nguyễn Trăi c̣n nói 'như tôi nào có ích
ǵ cho dân'.
Ta thấy rằng Nguyễn Trăi là
người thành thật, tự biết ḿnh . Ngoài ra, ông c̣n
tự trách ḿnh :
'như
tôi nào có ích ǵ cho dân' [chứng tỏ rằng ông yêu dân]
chưa
đền đáp ơn vua [chứng tỏ rằng ông là
trung thần]
Nguyễn Trăi tốt đẹp hơn
rất nhiều những kẻ háo hức công danh : như
Cao Bá Quát sau này , Cao Bá Quát khoe tài tự cao tự
đại, Lê Duy Cừ tưởng giỏi phong làm quân
sư ; Cao Bá Quát làm quân sư, chỉ mấy tháng là bị
quân nhà Nguyễn bắt sống !
XXVII) Nguyễn Trăi chưa từng được
cầm quân đánh một trận nào, ngược lại
với Lê văn Linh , Bùi
Quốc Hưng
Nguyễn
Trăi không có tài kinh bang tế thế
Nguyễn
Trăi không có tài năng quân sự
Nguyễn Trăi tự biết ḿnh ,
tự nhận như vậy , ông c̣n tự trách ḿnh.
Vua Lê Thái Tổ cũng biết như vậy , do
đó:
Nguyễn Trăi chưa từng
được cầm quân đánh một trận nào,
ngược lại với Lê
văn Linh , Bùi Quốc Hưng
Nhận xét:
a) Vua Lê Thái Tổ giỏi dùng người,
ngược lại với Gia Cát Lượng : Gia Cát
Lượng sai Mă Thốc,
một văn nhân chưa
từng cầm quân, đi trấn thủ Nhai Đ́nh và
thất bại thảm thương
b) Văn nhân nước ta, xưa nay,
thường chẳng cầm quân ; trước thời Vua
Lê Thái Tổ hầu như
chẳng có văn nhân nào
cầm quân đánh trận, Lê
văn Linh và Bùi Quốc Hưng có lẽ là hai vị văn
nhân đầu tiên vừa làm
tướng văn , vừa làm tướng vơ !
(C̣n
tiếp)
*
*
* Lê Anh Chí *.
_____________
Sách tham khảo
Đại
Việt Sử Kư Toàn Thư, Sử quan đời Trần
và Lê (bị sửa đổi bởi nhà Mạc, nhà
Trịnh)
Đại
Việt Thông Sử, Lê Quí Đôn
Lam
Sơn Thực Lục, Nguyễn Trăi viết theo lời
kể của vua Lê Thái Tổ (bị sửa đổi)
B́nh
Ngô Đại Cáo, vua Lê Thái Tổ
Việt
Giám Thông Khảo Tổng Luận, Lê Tung
Việt
sử Tiêu án, Ngô Th́ Sĩ
Dư
Địa Chí, Nguyễn Trăi(bị sửa đổi)
Đại
Việt Sử Lựơc, tác giả khuyết danh
(thời Trần Phế Đế)
Khâm
Định Việt Sử Thông Giám Cương Mục,
sử quan triều Nguyễn
Hoàng
Lê nhất thống chí , Ngô gia văn phái
Lịch
triều hiến chương loại chí, Phan Huy Chú
An Nam
Chí Lược, Lê Tắc (Nguyễn Tắc)
Việt
Nam Sử Lược, Trần Trọng Kim
Các nhà
khoa bảng Việt nam, Ngô Đức Thọ (chủ biên),
Nguyễn Thúy Nga, Nguyễn Hữu Mùi
Việt
Nam Văn Học Sử Yếu, Dương Quảng Hàm
Nguyễn
Trăi Toàn Tập, Mai Quốc Liên, Nguyễn Quảng Tuân,
Nguyễn Khuê, Kiều Thu Hoạch
Đông
Châu Liệt Quốc
Hán
Sở Tranh Hùng
Sử
Kư , Tư Mă Thiên
Tam
Quốc Chí Diễn Nghĩa, La Quán Trung, dịch giả
Tử Vi Lang
Tôn
Tử Binh Pháp, Tôn Tử
Ngô
Tử Binh Pháp, Ngô Khởi
Thái
Công Binh Pháp
*
*
TrangNhà LêAnhChí www.LeAnhChi.com
Mục Lục Vua Lê Thái
Tổ là thánh vương
Mục Lục Vua Lê Thái
Tổ giỏi hơn Gia Cát Lượng
Mục Lục Vua Lê Thái Tổ không hề giết hại công
thần
Mục
Lục Danh Tướng của vua Lê
Thái Tổ
Mục
Lục ‘Đại Việt Sử Kư Toàn Thư là quốc sử nhà Trịnh’
Mục Lục Những
sai lầm của Trần Trọng Kim trong VNSL
------------------------------------------------------------------
* ML_ViệtSử,Văn * ViệtSử,
Văn 3 * ViệtSử, Văn 4 * Thơ *
---------------------------------------------------------------
* Trang Chính * Bài
mới LêAnhChí * Bài mới Kiến Tánh *
--------------------------------------------------------------------------
* Mục Lục * Nối kết Phật Pháp * Lê Gia * Nối
kết Văn Học * Bài Xưa *
--------------------------------------------------------------------------
*
Liên Kết
TrangNhà
Kiến Tánh:
*
Trang Chính
* M
ụ c L ụ c * Luận
1 * Luận 2 * Thơ
1 * Thơ 2