Kỳ lân Hổ vệ Thượng
tướng quân Lê Khôi
( Đ́nh thượng hầu Lê Khôi là cổ kim
thiên hạ đệ nhất vơ công ? )
Lê Anh Chí
__________________________________________
Dàn Bài :
Dẫn nhập : Đại Việt
Sử Kư Toàn Thư là quốc sử của nhà Trịnh,
chẳng phải của nhà Lê
I) Lược sử
[A] Đ́nh thượng hầu Lê Khôi
là thiên hạ đệ nhất vơ công
II) Danh chức tướng quân hay
đẹp nhất
III) Đ́nh thượng hầu Lê Khôi
vơ nghệ cao cường nhất trong các tướng lănh
Lam Sơn
IV) Đ́nh thượng hầu Lê Khôi
vơ nghệ cao cường vô địch trong thiên hạ.
V) Tướng Lê Khôi chém Tiên phong Hoàng
Thành, bắt Đô đốc Chu Kiệt
(C̣n tiếp)
__________________________________________
LK = Đ́nh thượng hầu Lê Khôi
NX = Nguyễn Xí
NsL = Ngô Sĩ Liên
VQ = Vũ Quỳnh
NT = Nguyễn Trăi
ĐCH = Đèo Cát Hăn = Đao Cát Hăn
BKT = Bế Khắc Thiệu
4TBK =Tứ Triều Bản Kỷ
(Vũ Quỳnh)
TTBK = 3TBK = Tam Triều Bản Kỷ
(Ngô Sĩ Liên)
ĐVSKTT = Đại Việt Sử Kư
Toàn Thư
Đ́nh thượng hầu Lê Khôi ,
danh tướng nhà Lê, cháu ruột gọi vua Lê Thái Tổ
bằng chú, là người vơ nghệ cao cường vô
địch, giỏi lược thao và có tài kinh bang tế
thế. Lê Khôi là danh tướng lẫy lừng,
được lân bang (và cũng là kẻ địch) nể phục : khi b́nh Chiêm,
quân tướng Chiêm thấy mặt ông là xuống ngựa
đầu hàng _-xưa nay, chưa có vơ tướng nào
của ta được ngoại bang kính nể như
vậy. Ông lại nổi tiếng nhân từ , như các
vị Tổ họ Lê phụ đạo Lam Sơn, như
vua Lê Thái Tổ , như B́nh chương Lê Thạch . Ông c̣n
là bậc trượng phu cao khiết, không hề ḍm ngó ngôi
cao, mặc dù Ông có thể làm
vua ...
Bài viết này chỉ nói về
phần đầu của tài đức của Đ́nh
thượng hầu Lê Khôi : vơ
nghệ cao cường vô địch, là thiên hạ
đệ nhất vơ công ...
Dẫn nhập : Đại Việt
Sử Kư Toàn Thư là quốc sử của nhà Trịnh,
chẳng phải của nhà Lê
Mục Lục ‘Đại Việt Sử Kư Toàn Thư
là quốc sử nhà Trịnh’
I) Lược sử
a) Đ́nh thượng hầu Lê Khôi là
cháu ruột gọi vua Lê Thái Tổ bằng chú, và là con
của ông Lê Trừ.( Vua Lê Thái Tổ có hai người anh : ông Lê
Học và ông Lê Trừ). Ông Lê
Trừ mất sớm, từ nhỏ LK sống với vua,
học vơ học văn từ vua, là học tṛ ruột
của Vua Lê Thái Tổ .
V́ Đại Việt Sử Kư Toàn
Thư là quốc sử của nhà Trịnh, cho nên hiện
tại ta cũng không chắc chắn về năm sinh
của Đ́nh thượng hầu Lê Khôi; tôi đoán là ông
kém NX khoảng 2 tuổi, kém vua khoảng 14, 15 tuổi
(ĐVSKTT c̣n không nói ǵ đến
trường hợp ông từ trần, trong khi ông là
đại công thần, là danh tướng lẫy lừng
và anh thúc bá của Vua Lê Thái Tông. NsL, trong 3TBK, chắc
chắn có viết nhiều về nhân vật quan trọng
này của Lê triều và của hoàng gia : năm sinh ,
năm mất, sự nghiệp, thành tích, ngày giỗ ,
chức tước truy tặng... ; những chi tiết
này đă bị ĐVSKTT, quốc sử của nhà
Trịnh, đục bỏ)
Năm 1418, LK theo pḥ vua khởi
nghĩa, làm tướng cận vệ cho Vua Lê Thái Tổ,
là danh tướng lẫy lừng trong thiên hạ.
Năm 1427-1428, Lê Khôi là Kỳ lân
Hổ vệ Thượng tướng quân, nhập nội
thiếu úy. Năm 1428, ông được phong làm Đ́nh
thượng hầu.
Năm1430, Tướng Lê Khôi trấn
thủ Hóa Châu . Đây là lần đầu tiên kể
từ khi sinh ra, mà ông rời xa vua Lê Thái Tổ. Năm sau,
ông được triệu về Thái Nguyên , giúp vua đánh
dẹp, bắt Bế Khắc Thiệu.
Tướng Lê Khôi tiếp tục
trấn thủ Hóa Châu. Năm1433, vua Lê Thái Tổ triệu
ông về kinh bàn việc lập thái tử (Một sự
việc rất quan trọng !).
Thời Vua Lê Thái Tông, từ năm
1437, ông về triều tham dự triều chính, và pḥ vua
đánh dẹp nhiều nơi
Năm Đại bảo 2 (1441) , ông
làm nhập nội đô đốc, mọi việc, Vua Lê
Thái Tông hỏi ư ông rồi mới quyết định. Sau
đó , không biết v́ lư do ǵ, ông bị cách chức.
Năm Thái ḥa 1 (1443) , đời Nhân
Tông, ông được triệu ra làm tướng trấn
thủ Nghệ An
Năm Thái ḥa 2, đánh giặc Chiêm
(giặc Chiêm xâm lăng nước ta)
Năm Thái ḥa 4, đại binh ta đi
đánh nước Chiêm, ông đem binh bản bộ đi
tiên phong, chiếm thành Đồ bàn, bắt vua Chiêm là Bí Cai.
Khi thu quân về, đến Long Ngâm (Hà
Tĩnh), th́ ông thọ bệnh mà mất _-quân tướng gào khóc vang
trời
b) LK là danh tướng lẫy
lừng, được lân bang nể phục : khi b́nh
Chiêm, quân tướng Chiêm thấy mặt ông là xuống
ngựa đầu hàng _-xưa nay, chưa có vơ tướng
nào của ta được ngoại bang kính nể như
vậy.
LK là người vơ nghệ cao
cường vô địch, giỏi lược thao và có tài
kinh bang tế thế. Ông lại nổi tiếng nhân từ
, như các vị Tổ họ Lê phụ đạo Lam
Sơn, như vua Lê Thái Tổ , như B́nh chương Lê
Thạch . Ông c̣n là bậc trượng phu cao khiết, không
hề ḍm ngó ngôi cao, mặc dù Ông
có thể làm vua
II) Danh chức tướng quân hay
đẹp nhất
Đ́nh thượng hầu Lê Khôi có
danh chức tướng quân hay đẹp nhất :
Kỳ
lân Hổ vệ Thượng tướng quân
a) danh chức, chẳng phải
thực chức
Nhắc lại, đầu triều
Lê, ‘Thượng tướng quân’ , ‘Đại
tướng quân’ là danh chức, chẳng phải thực
chức
Xem
( Chữ X-Trí-tự, chỗ lầm lẫn trong
Việt Nam Sử Lược Thượng tướng quân và thượng tướng, chỗ lầm lẫn trong Lịch triều hiến chương
loại chí )
b) Thượng tướng quân Lê Khôi
Thượng tướng quân là danh
chức cao cấp nhất của vơ tướng
Thượng tướng là chức
vị trong quân ngũ, thấp hơn thiếu úy, thiếu
bảo, tư mă ; ngoài ra thiếu úy, thiếu bảo
(thuộc về Tam thiếu) và tư mă(thuộc về Tam
tư) đều là trọng chức đại thần
(Tam thiếu, Tam tư đều cao hơn chức Hành
khiển của Nguyễn Trăi)
Năm 1427-1428, Lê Khôi là Kỳ lân
Hổ vệ Thượng tướng quân, nhập nội
thiếu úy.
Chức vị thiếu úy của ông
cao hơn Thượng tướng, c̣n danh chức vơ
tướng của ông là danh chức cao cấp nhất và
đẹp nhất ...
c) Kỳ lân Hổ vệ
Trước đó, vua chúa dùng Long,
Hổ làm danh chức cho vơ tướng. Nhưng , hễ là
Long th́ chẳng là Hổ, hễ là Hổ th́ chẳng là Long.
V́ Long ở trên trời, Hổ ở dưới
đất không thể kết hợp với nhau
được.
Nay vua Lê Thái Tổ dùng Lân Hổ
để phong cho tướng tài của ngài, thật là
khéo :
Lân,Hổ
đều ở dưới đất, có thể kết
hợp với nhau vào một người
Lân,
một trong Tứ Linh, nói lên sự cao quí ; Kỳ Lân c̣n
là biểu tượng của Không Tử
Hổ
tượng trưng cho mănh tướng, vơ nghệ cao
cường và anh dũng
Lân Hổ quả là danh chức
đẹp nhất ...
III) Đ́nh thượng hầu Lê Khôi vơ
nghệ cao cường nhất trong các tướng lănh Lam
Sơn
Đ́nh thượng hầu Lê Khôi là
vị tướng vơ nghệ cao cường nhất trong
hàng ngũ tướng lănh Lam Sơn. Tại sao có thể
biết được ?? _-v́ Đ́nh thượng
hầu Lê Khôi là vị tướng chánh cận vệ cho vua
a) Như thời Tam Quốc,
Triệu
Tử Long là tướng cận vệ cho Lưu Bị, nên
vơ nghệ cao cường nhất ; các tướng khác
của Lưu Bị, dẫu có được La Quán Trung vẽ
vời thêm, cũng chẳng hơn Triệu Tử Long
Điển
Vi, Hứa Chử, lần lượt làm tướng
cận vệ cho Tào Tháo, là tướng Tào vơ nghệ cao cường
nhất
Nói rằng Triệu Tử Long,
Điển Vi, Hứa Chử, vơ nghệ cao cường vô
địch, không có nghĩa là họ có thể thắng
tất cả các tướng khác, chỉ có nghĩa là khi
một tướng giỏi giao đấu với một
người trong ba tướng ấy th́ giỏi lắm
thủ ḥa. Tức là,
vơ
nghệ cao cường vô địch = khi giao đấu
thường là thắng, tệ lắm là thủ ḥa
b) Cũng vậy, v́ LK là vị
tướng cận vệ cho vua, nên Đ́nh thượng
hầu Lê Khôi là vị tướng vơ nghệ cao
cường nhất trong hàng ngũ tướng lănh Lam
Sơn
IV) Đ́nh thượng hầu Lê Khôi
vơ nghệ cao cường vô địch trong thiên hạ.
Đ́nh thượng hầu Lê Khôi là
vị tướng vơ nghệ cao cường nhất trong
hàng ngũ tướng lănh Lam Sơn
Do đó, Đ́nh thượng hầu
Lê Khôi là vị tướng vơ nghệ cao cường vô
địch trong thiên hạ.
Tại sao ? _- V́ vơ nghệ các
Vơ tướng Lam
Sơn là siêu quần
trác tuyệt :
Vơ nghệ muốn trác tuyệt cần phải trải qua nhiều trận, nhiều kinh nghiệm chiến đấu Vơ nghệ các
Vơ tướng Lam
Sơn th́ tuyệt vời v́ đă
đánh hàng trăm trận, nhất là 2 năm đầu chỉ có mấy
trăm quân, vua Lê Thái Tổ phải dùng tướng thay quân ; các
Vơ tướng Lam
Sơn quen xông pha, quen lấy
ít chống nhiều và Vơ
nghệ được
trau dồi qua tác chiến cam go, càng ngày
càng trác tuyệt.
V) Tướng Lê Khôi chém Tiên phong Hoàng
Thành, bắt Đô đốc Chu Kiệt
Vua Lê Thái Tổ cất quân đánh
Nghệ An vào cuối năm 1424, quân ta trải qua nhiều trận lớn, trước khi tiến đến vây thành Nghệ
An năm 1425. Trong trận lớn Khả Lưu, tướng Lê Khôi chém Tiên phong
Hoàng Thành và bắt Đô đốc Chu Kiệt.
Tại sao có thể khẳng
định là tướng Lê Khôi chém Tiên phong Hoàng Thành và
bắt Đô đốc Chu Kiệt, trong khi ĐVSKTT
chỉ chép rằng ông là một trong nhiều tướng
dũng cảm xông pha chiến đấu. Trả
lời : chính v́ ông xông pha chiến đấu, mà ông là
tướng chém Tiên phong và bắt Đô đốc
địch. Bởi v́ bổn phận của ông không
phải là xông pha chiến đấu : vua Lê Thái Tổ
thường trực tiếp điều khiển trận
thế, c̣n ông th́ lúc nào cũng ở cạnh vua bảo
vệ vua, quan sát trận chiến để coi chừng đề
pḥng xem có quân tướng địch nào, đến xúc
phạm vua hay không. Đ́nh thượng hầu Lê Khôi không
xông pha chiến đấu, xung phong xông pha chiến
đấu chẳng phải là bổn phận của ông, ta
c̣n có thể nói rằng ông không được quyền xung
phong hăm trận.
Quả là tướng Lê Khôi đă chém
Tiên phong Hoàng Thành và bắt Đô đốc Chu Kiệt.
Trận này, vua ta dùng kế lạ
mưu kỳ, lừa địch vào chỗ phục binh
của ta, các tướng xông vào chiến đấu. Vua Lê
Thái Tổ , như
thường lệ, quan sát điều khiển trận
chiến và nhận thấy có một tướng
địch anh dũng xông pha tả xung hữu đột
trong ṿng vây của ta, vua bèn bảo LK ra đánh. Ông bèn
rời chỗ cạnh vua, tiến ra, giao đấu
với Tiên phong Hoàng Thành, chém Hoàng Thành và tiếp tục
tiến lên bắt Đô đốc Chu Kiệt.
Cuộc giao đấu này cho thấy
rằng Tiên phong Hoàng Thành vơ nghệ cao cường hơn
Đô đốc Chu Kiệt nhiều. Bởi v́ muốn
bắt địch , th́ vơ nghệ Đ́nh thượng
hầu Lê Khôi phải cao cường hơn một
bực ; c̣n vơ nghệ cùng một cấp bậc, th́
không thể bắt, phải tận dụng những
thế hiểm để diệt địch . (Đ́nh
thượng hầu Lê Khôi là người nhân đức,
nên nếu tha người được tất tha ngay)
(C̣n tiếp)
//
viết xong đầu tháng
3-2010 , sẽ đăng
trung tuần 3-2010 //
*
*
* Lê Anh Chí *.
_____________
Sách tham khảo
Đại
Việt Sử Kư Toàn Thư, Sử quan đời Trần
và Lê (bị sửa đổi bởi nhà Mạc, nhà
Trịnh)
Đại
Việt Thông Sử, Lê Quí Đôn
Lam
Sơn Thực Lục, Nguyễn Trăi viết theo lời
kể của vua Lê Thái Tổ (bị sửa đổi)
B́nh
Ngô Đại Cáo, vua Lê Thái Tổ
Việt
Giám Thông Khảo Tổng Luận, Lê Tung
Việt
sử Tiêu án, Ngô Th́ Sĩ
Dư
Địa Chí, Nguyễn Trăi(bị sửa đổi)
Đại
Việt Sử Lựơc, tác giả khuyết danh
(thời Trần Phế Đế)
Khâm Định Việt Sử Thông Giám Cương
Mục, sử quan triều Nguyễn
Hoàng
Lê nhất thống chí , Ngô gia văn phái
Lịch
triều hiến chương loại chí, Phan Huy Chú
An Nam
Chí Lược, Lê Tắc (Nguyễn Tắc)
Việt
Nam Sử Lược, Trần Trọng Kim
Các nhà
khoa bảng Việt nam, Ngô Đức Thọ (chủ biên),
Nguyễn Thúy Nga, Nguyễn Hữu Mùi
Việt
Nam Văn Học Sử Yếu, Dương Quảng Hàm
Nguyễn
Trăi Toàn Tập, Mai Quốc Liên, Nguyễn Quảng Tuân,
Nguyễn Khuê, Kiều Thu Hoạch
Đông Châu Liệt Quốc
Hán Sở
Tranh Hùng
Sử
Kư , Tư Mă Thiên
Tam
Quốc Chí Diễn Nghĩa, La Quán Trung, dịch giả
Tử Vi Lang
Tôn
Tử Binh Pháp, Tôn Tử
Ngô
Tử Binh Pháp, Ngô Khởi
Thái
Công Binh Pháp
*
*
TrangNhà LêAnhChí www.LeAnhChi.com
Mục Lục Vua Lê Thái
Tổ giỏi hơn Gia Cát Lượng
Mục Lục Vua Lê Thái Tổ không hề giết hại công
thần
Mục Lục Vua Lê Thái
Tổ là thánh vương
Mục
Lục Danh Tướng của vua Lê
Thái Tổ
Mục
Lục ‘Đại Việt
Sử Kư Toàn Thư là quốc sử nhà Trịnh’
Mục Lục Những
sai lầm của Trần Trọng Kim trong VNSL
-------------------------------------------------------------
* ViệtSử, Văn 1 * ViệtSử,
Văn 2 * ViệtSử, Văn 3 * Thơ
*
---------------------------------------------------------------
* Trang Chính * Bài
mới LêAnhChí * Bài mới Kiến Tánh *
--------------------------------------------------------------------------
* Mục Lục * Nối kết
Phật Pháp * Lê
Gia * Nối kết
Văn Học * Bài Xưa *
--------------------------------------------------------------------------
*
Liên Kết
TrangNhà Kiến Tánh:
* Trang Chính
* M
ụ c L ụ c * Đoản
Luận * Thơ *Bài
mới Kiến Tánh *