Tây Thi nhăn mặt Quan Công lạy Phí Thi Liễu Hạ Huệ ôm người đẹp

Tây Thi nhăn mặt, Quan Công lạy Phí Thi, Liễu Hạ Huệ ôm người đẹp

Lê Anh Chí

__________________________________________

Dàn Bài :

A) Tây Thi nhăn mặt

I) Lược sử Tây Thi

II) Lược truyện Tây Thi nhăn mặt

III) Lời bình ‘Tây Thi nhăn mặt’

B) Quan Công lạy Phí Thi

IV) Lược sử Quan Công

V) Lược truyện Quan Công lạy Phí Thi

VI) Lời bình ‘Quan Công lạy Phí Thi’

C) Liễu Hạ Huệ ôm người đẹp

VII) Lược sử Liễu Hạ Huệ

VIII) Lược truyện ‘Liễu Hạ Huệ ôm người đẹp’

IX) Lời bình của Ưu Đàm Hoa

X) Lời bình của Lê Anh Chí

__________________________________________

ĐCLQ = Đông Châu Liệt Quốc

TTNM = Tây Thi nhăn mặt

QCLPT = Quan Công lạy Phí Thi

LHHOND = Liễu Hạ Huệ ôm người đẹp

QC = Quan Công = Vân Trường Quan Vũ

LHH = Liễu Hạ Huệ

TQCDN = Tam Quốc Chí Diễn Nghĩa ( La Quán Trung, dịch giả Tử Vi Lang )

Bài viết này bàn về ba câu chuyện văn học :

_Tây Thi nhăn mặt

_Quan Công lạy Phí Thi

_Liễu Hạ Huệ ôm người đẹp

trong đó, chỉ có ‘Quan Công lạy Phí Thi’ là ít được phổ biến, còn hai câu chuyện kia rất nổi tiếng trong văn học sử

Có lời bình về luân lý và lý đời xưa nay của mỗi câu chuyện.

Lời bình hơi khác thường , khá khác thường . Riêng lời bình về Liễu Hạ Huệ đại nhân thì bất ngờ.

I) Lược sử Tây Thi

Tương truyền, nàng Tây Thi là giai nhân cổ kim có một.

Tương truyền, khi nàng nhăn mặt, cũng tuyệt xinh!

Tây Thi, thời Đông Châu Liệt Quốc, là gái nước Việt (nước Việt bên Tàu), được Câu Tiễn (vua Việt) và Phạm Lãi tuyển cùng với Trịnh Đán, để cống hiến cho vua Ngô là Phù Sai. Phù Sai say mê Tây Thi , bỏ bê việc nước (Trịnh Đán dù là tuyệt sắc giai nhân lại không được Phù Sai yêu, buồn rầu mà chết). Để rồi , cuối cùng Câu Tiễn chiếm được nước Ngô và Phù Sai tự sát.

Thành công rồi, Phạm Lãi bỏ đi. Theo truyền thuyết, Phạm Lãi mang theo Tây Thi tiêu dao ở Ngũ Hồ (Phạm Lãi cũng đổi nghề, làm thương gia và giàu lớn)

II) Lược truyện Tây Thi nhăn mặt

Trong Cổ Học Tinh Hoa có truyện ‘Bắt chước nhăn mặt’ (viết theo Trang Tử):

Tây Thi hay bị đau bụng, mỗi khi đau thì nhăn mặt và khi nàng nhăn mặt thì lại càng đẹp lắm, do đó có người đàn bà bắt chước Tây Thi mà nhăn mặt . Nhưng khi người này nhăn mặt thì xấu lắm và mọi người trông thấy đều bỏ chạy cả.

III) Lời bình ‘Tây Thi nhăn mặt’

a) Tây Thi khi nhăn mặt thì lại càng đẹp lắm, chuyện này chắc có thật, vì người đẹp thì làm gì mà chẳng đẹp. (!!!)

Còn ‘Bắt chước nhăn mặt’ có thể có thật, có thể chỉ là truyện ngụ ngôn

b) Luân lý của ‘Tây Thi nhăn mặt’ dĩ nhiên là :

_chớ nên bắt chước môt cách dại dột

_tùy theo tính cách của mình và của người mà bắt chước

c) Tuy nhiên, người đời thường nhớ ‘‘khi nàng nhăn mặt, cũng tuyệt xinh’’, hơn là nhớ Luân lý câu chuyện

Điển tích ‘‘khi Tây Thi nhăn mặt, cũng tuyệt xinh’’ rất nổi tiếng trong văn học sử.

d) Chính ra, điều nên nhớ về Tây Thi , ngoài sắc đẹp của nàng là: Tây Thi là thục nữ:

Tây Thi khác xa Đắc Kỷ, Bao Tự, Ly Cơ. Ba người đẹp này độc ác, xảo quyệt, bất nhân. Còn Tây Thi thì rất thiện lương ! Có lần Phù Sai định giết một bọn con nít, vì bọn này hát một bài đồng dao không tốt cho Ngô Triều. Tây Thi phải khổ gián hết lời, mới cứu được bọn trẻ.

Xem bài

Luận Kiếm[2]

IV) Lược sử Quan Công

Quan Công tên là Quan Vũ, tự Vân Trường, danh tướng thời Tam Quốc. QC nổi tiếng võ nghệ cao cường và cương trực. Quan Công cùng Lưu Bị, Trương Phi kết nghĩa anh em, bôn ba lập công danh. Mãi đến khi Lưu Bị khoảng 50 mới chiếm được Kinh Châu, khoảng 60 mới chiếm được Ích Châu, Hán Trung và Lưu Bị lên ngôi Hán Trung Vương; Quan Công trấn thủ Kinh Châu.

Trong lúc Quan Công đánh nhau với Từ Hoảng ở Phàn Thành, thì Lục Tốn , Lã Mông, tướng của Tôn Quyền, dùng mưu chiếm được Kinh Châu. Quan Công bị bắt và bị Tôn Quyền giết.

Người Tàu tôn thờ Quan Công xem như là Thánh, là thần.

Quan Công còn là thần hộ pháp của nhà Phật.

V) Lược truyện Quan Công lạy Phí Thi

(Truyện xảy ra khi Lưu Bị mới lên ngôi Hán Trung Vương và trước khi Kinh Châu thất thủ)

Quan Tư Mã là Phí Thi mang cáo mệnh đến Kinh Châu, Quan Công nghe nói được đứng đầu Ngũ Hổ Đại Tướng và Ngũ Hổ Đại Tướng là Quan, Trương, Triệu, Mã, Hoàng, thì lại không nhận ấn, lấy cớ Hoàng (Hoàng Trung) chỉ là một tên lính già, không xứng đứng chung với QC.

=== TQCDN :

Phí Thi cười nói :

_ Xưa kia Tiêu Hà, Tào Tham cùng với Cao Tổ làm việc lớn, tình rất là thân cận. Hàn Tín chỉ là một vong tướng Sở đến sau, thế mà Tín được lên ngôi vương , Tiêu Tào không vì thế mà oán thán. Nay Hán Trung Vương tuy phong Ngũ Hổ Đại Tướng , nhưng còn nghĩa anh em với Tướng Quân coi nhau như một. Tướng Quân là Hán Trung Vương, Hán Trung Vương là Tướng Quân, đâu có coi Tướng Quân như mọi người ? Tướng Quân đã chịu ơn dầy của Hán Trung Vương , thì nên vui buồn có nhau, không nên so bì danh hiệu thấp cao. Xin Tướng Quân nghĩ lại

====

Quan Công hiểu ra, lại thấy mình lầm lỡ,bèn lạy Phí Thi hai lạy mà tạ lỗi ; rồi nhận ấn thao.

VI) Lời bình ‘Quan Công lạy Phí Thi’

1) ‘‘Tướng Quân là Hán Trung Vương, Hán Trung Vương là Tướng Quân’’, Phí Thi thuyết ‘ăn tiền’ ở câu này

2) Cái lạy của bậc trượng phu

Câu chuyện ‘Quan Công lạy Phí Thi’ ít được phổ biến. Người ta thường đàm luận những chuyện Quan Công chiếm ải, chém tướng, oai phong lẫm liệt ; chẳng ai muốn biết lúc Quan Công lạy một người khác.

Sự thực thì đây là câu chuyện rất hay đẹp, ‘Quan Công lạy Phí Thi’ : Cái lạy của bậc trượng phu

Cái lạy này cho thấy QC là người phục thiện và thành thực. Khi thấy mình có lỗi thì nhận lỗi, và sẵn sàng chứng tỏ sự ăn năn của mình bằng cách lạy một ông quan khác (trong khi Quan Công là em vua !)

Cái lạy của bậc trượng phu !

VII) Lược sử Liễu Hạ Huệ

Liễu Hạ Huệ: tên là Triển Hoạch , tự là Quí , người đất Liễu Hạ , nước Lỗ, thời Đông Châu Liệt Quốc. Làm Sĩ Sư, ba lần bị truất mà không bỏ nước. Ông nói : "Lấy đạo ngay mà thờ người thì đi đâu mà không bị ba lần truất. Nếu lấy đạo cong thì hà tất phải bỏ nước của cha mẹ".

Tên thụy của ông là Huệ .

Mạnh Tử khen ông là bậc thánh về Hòa (Thánh chi hòa).

Nhiều người xem ông là Thánh Nhân của Nho Giáo, tức tương đương với Khổng Tử, và cao quí hơn Mạnh Tử

Nguyễn Du trong ‘Bắc hành tạp lục’ có bài thơ ‘‘Liễu Hạ Huệ mộ’’

VIII) Lược truyện ‘Liễu Hạ Huệ ôm người đẹp’

Truyền thuyết ‘Liễu Hạ Huệ ôm người đẹp’:

Liễu Hạ Huệ một hôm dừng chân nghỉ qua đêm trước cổng thành, có một phụ nữ cũng đến trú chân. Trời lạnh người phụ nữ bị cảm lạnh rét cóng, Liễu Hạ Huệ liền cởi áo choàng , khoác lên người nàng rồi ôm vào lòng để nàng hết lạnh, mà không có một chút tà tâm.

IX) Lời bình của Ưu Đàm Hoa

Trong ‘Võ Lâm U Linh Ký’, Ưu Đàm Hoa khi diễn tả tình trạng ‘ỡm ờ’ của vị anh hùng trong truyện , có phê rằng : ngày xưa Liễu Hạ Huệ giữ được tâm chân chính vì hai người có áo quần, chứ nếu cả hai đều khỏa thân thì chắc gì danh tiết vẹn toàn ?

X) Lời bình của Lê Anh Chí

1) đồng ý với Ưu Đàm Hoa

Xin thêm chi tiết : lúc ấy Liễu Hạ Huệ đại nhân cùng người đẹp đang ở nơi công cộng _-thêm một điều kiện để khỏi có tà tâm

2) Thiết nghĩ câu chuyện ‘Liễu Hạ Huệ ôm người đẹp’ còn thiếu đoạn kết :

Lý do là nam nữ thụ thụ bất thân. Dù LHH không khởi lòng tà, chưa ‘sơ múi’ gì, nhưng thời đó, người nữ bị nam nhân ôm vào lòng như vậy, thì kể như là thất tiết ! Và nàng chỉ còn một giải pháp duy nhất là lấy LHH mà thôi !

Dĩ nhiên, đã bị ôm như vậy, thì ‘bị’ cưới làm vợ hay làm thiếp thì cũng đành ! Cho nên, chắc chắn rằng sau khi hết lạnh, nàng sẽ túm áo LHH và đòi cưới ! Nàng sẽ nói , đại khái, ‘‘Thiếp đã ‘thất tiết’ với chàng rồi, còn lấy ai khác được ?’’

Dĩ nhiên là Liễu Hạ Huệ đại nhân không thể chối bỏ trách nhiệm của mình , và có thêm một cô vợ !

3) Và, do đó, ta có thể đoán già đoán non rằng, lúc đầu, mặc dù lạnh chết cóng, nhưng nếu người đẹp không thấy Liễu Hạ Huệ ‘hạp nhãn’ thì nhất định chẳng chịu cho ôm !

4) Và, do đó, ta lại có thể đoán già đoán non rằng, bậc thánh Liễu Hạ Huệ ngoài đức cao trọng vọng ra , lại còn là một người đàn ông tuấn tú, dễ coi, ưa nhìn, đáng yêu, phong nhã . . . Ha ha !

* Lê Anh Chí *.

_____________

Sách tham khảo

Đông Châu Liệt Quốc

Tam Quốc Chí Diễn Nghĩa, La Quán Trung, dịch giả Tử Vi Lang

TrangNhà LêAnhChí www.LeAnhChi.com

Mục Lục Vua Lê Thái Tổ là thánh vương

Mục Lục Vua Lê Thái Tổ giỏi hơn Gia Cát Lượng

Mục Lục Vua Lê Thái Tổ không hề giết hại công thần

Mục Lục Thơ về Vua Lê Thái Tổ

Mục Lục Thơ Tình

Mục Lục Danh Tướng của vua Lê Thái Tổ