Từ lời thề rỗng tuếch của
Lưu Bang đến hai lời thề vô cùng chân thành
của vua Lê Thái Tổ (lời thề Lũng Nhai và lời
thề cất trong ḥm vàng)
Lê Anh Chí
__________________________________________
Dàn Bài :
I) Lời thề rỗng tuếch
của Lưu Bang
II) Lời thề vô thưởng vô
phạt của Trần Hưng Đạo
III) Lời thề gượng gạo
và gian xảo của Hồ Quí Ly
IV) Lời thề giả dối
của La Thông
V) Lời thề kết nghĩa
của Lưu Quan Trương
VI) Lời thề Lũng Nhai: Lời
thề chân thành của 19 vị anh hùng cứu quốc
VII) Lời thề cất trong ḥm vàng
của Vua Lê Thái Tổ: Lời thề chân thành của
vị đại anh hùng chung thủy
VIII) Nhân cách của người
thề thể hiện trong nội dung lời thề :
chỉ có vua Lê Thái Tổ là chân thành nhất, là đại
anh hùng.
__________________________________________
VNSL = Việt Nam Sử Lược
(Trần Trọng Kim)
TQCDN = Tam Quốc Chí Diễn Nghĩa(
La Quán Trung, dịch giả Tử Vi Lang)
LQT = La Quán Trung
ĐVSKTT = Đại Việt Sử Kư
Toàn Thư
ĐVTS = Đại Việt Thông
Sử (Lê Quí Đôn)
I) Lời thề rỗng tuếch
của Lưu Bang
Lời thề rỗng tuếch
của Lưu Bang (Hán Cao Tổ) khi phong công thần, có ghi
trong Chú Thích của ĐVSKTT, trang 349, tập II :
‘‘Ta cùng các ngươi măi măi cùng
hưởng phúc lộc lâu dài truyền đến muôn
đời con cháu, cho tới khi Hoàng Hà chỉ c̣n như cái
đai, núi Thái Sơn chỉ c̣n hư ḥn đá mài’’
Đây là lời thề rỗng
tuếch , v́ có thề thốt ǵ đâu : nếu không
truyền đến muôn đời con cháu, th́ con cháu
của Lưu Bang có sao đâu, chỉ có sông Hoàng Hà và núi Thái
Sơn bị rủa mà thôi !
Lưu Bang đúng là đại lưu
manh, chỉ ba hoa thôi, chẳng thật ḷng với ai cả.
II) Lời thề vô thưởng vô
phạt của Trần Hưng Đạo
=======
VNSL :
Các
tướng đi đâu
đấy cả rồi. Hưng-đạo-vương
tiến quân lên đánh giặc, sực nghe tin báo rằng
Ô mă Nhi đă kéo quân
về đến Bạch-đằng, Hưng
đạo-vương mới
hô quân-sĩ , trỏ sông
Hóa-giang mà thề rằng: "Trận nàykhông phá xong giặc
Nguyên, th́ không về đến sông này
nữa!" Quân-sĩ
ainấy đều xin quyết chiến, kéo một mạch đến sông Bạch-đằng . . .
=======
Lời thề "Trận nàykhông phá xong giặc
Nguyên, th́ không về đến sông này
nữa!" của Trần Hưng
Đạo thật là vô thưởng vô phạt. Bởi v́, " không phá
xong giặc Nguyên’’, th́ không
đi đến sông
đó nữa là xong,là giữ
được lời
thề, có thề là sẽ chết chóc ǵ
đâu !
III) Lời thề gượng gạo
và gian xảo của Hồ Quí Ly
====
ĐVSKTT :
Mùa hạ, tháng
4, sau hội thề , thượng hoàng gọi Quư Ly
vào cung, ung dung bảo
rằng: "B́nh chương là họ thân thích nhà
vua, mọi việc nước nhà đều trao cho khanh
cả . Nay thế nước suy yếu, trẫm th́ già
nua. Sau khi trẫm chết, quan gia nếu giúp
được th́ giúp, nếu hèn kém ngu
muội th́ khanh cứ tự nhận lấy ngôi vua".
Quư Ly bỏ
mũ, rập đầu
khóc lóc từ tạ, chỉ trời vạch đất thề rằng: "Nếu thần không biết dốc ḷng trung,
hết sức giúp Quan gia
để truyền
đến con cháu về sau th́
trời sẽ ghét bỏ thần".
Quư Ly lại
nói: "Lúc Linh Đức Vương làm điều thất đức, nếu không nhờ oai linh bệ
hạ th́ thần đă ngậm cười dưới đất rồi, c̣n đâu
được tới
ngày nay! Thần dù nát
thịt tan xương
cũng chưa hề báo đáp
lấy một trong muôn phần
ơn đức đó,
dám đâu lại có ḷng
khác!".=====
Câu ‘‘Thần dù
nát thịt tan xương cũng chưa hề báo đáp lấy
một trong muôn phần ơn đức đó, dám đâu lại
có ḷng khác!’’
chỉ là câu ví dụ ,
chỉ giả vờ tỏ ḷng biết ơn, chẳng phải thề ! Quư
Ly nói câu
này để tung hỏa mù, để làm cho Nghệ
Tông tưởng là
HQL thề như vậy.
Hồ Quí Ly thề như sau : ‘‘Nếu thần
không biết dốc ḷng trung,
hết sức giúp Quan gia
để truyền
đến con cháu về sau th́
trời sẽ ghét bỏ thần’’
Lời thề này của Hồ Quí Ly
thật là dởm : thường, để chứng
tỏ ḷng thành, người ta thề sẽ chịu
những h́nh phạt nặng như : tuyệt tử,
tuyệt tôn, phân thây muôn đoạn, chớ ai lại
thề ‘‘ trời
sẽ ghét bỏ’’. Rơ ràng là HQL tự biết
rằng sẽ làm phản , nên dọn trước cho
hắn ta h́nh phạt nhẹ nhàng là ‘bị trời
ghét’ !
Lời thề này của Hồ Quí Ly
chứng tỏ là Hồ Quí Ly sẽ làm phản; vậy mà Nghệ Tông
vẫn không hiểu !
Lời thề này rất thiêng : sau
Hồ Quí Ly bị bắt về Tàu, bị đầy làm
lính , nhưng không bị giết, rơ ràng là ‘bị trời
ghét’ và chỉ ‘bị trời ghét’ mà thôi.
( Nhưng đó là quả báo ở
chốn dương gian, c̣n khi chết, Hồ Quí Ly sẽ
bị hành h́nh như thế nào, dưới địa
ngục, th́ lại là chuyện khác ! )
IV) Lời thề giả dối
của La Thông
La Thông tảo bắc :
ĐLCC
(Đồ Lư công chúa) có tài ném phi đao, dùng phi đao
giết chết em nuôi của La Thông là La Nhân. Khi LT (La Thông)
ra trận, th́ ĐLCC lại mê say La Thông, muốn cùng LT nên
nghĩa vợ chồng. Không có cách ǵ chống lại phi
đao, LT bèn giả vờ ưng ĐLCC. Nhưng ĐLCC
bắt LT phải thề độc mới chịu. La Thông
bèn thề Xạo rằng : nếu LT phụ rẫy
nàng, th́ sẽ bị phiên già 80 tuổi đâm thủng
ruột mà chết.
Đây rơ là Xạo, v́ đời nào
lại có ông già nào đâm chết được LT, mà
lại phải 80 tuổi cơ ! Vậy mà ĐLCC
chấp nhận lời thề này.
Sau khi LT được ĐLCC giúp
giải cứu được Đường TháiTông, th́
LT lại phụ rẫy nàng ( theo trong truyện , th́ ĐLCC
rất đẹp) . ĐLCC bèn tự tử chết đi.
LT tưởng rằng đă lừa
được ĐLCC, ăn gian được lời
thề ; nào ngờ, sau này ra trận gặp một
tướng phiên già 80 tuổi, và bị ông già này đâm
thủng ruột mà chết !
V) Lời thề kết nghĩa
của Lưu Quan Trương
Lời thề kết nghĩa kim lan
của Lưu Quan Trương (Lưu Bị, Quan Vũ,
Trương Phi) là lời thề nổi tiếng nhất
trong lịch sử. Họ kết nghĩa anh em thề cùng
sống chết _nguyện chết cùng năm cùng tháng cùng
ngày ; ‘‘Hoàng Thiên Hậu Thổ chứng giám ḷng này, ai
bội nghĩa vong t́nh, xin Trời cùng người cùng
giết’’
Theo TQCDN, bản dịch Tử Vi Lang,
th́ Lưu Quan Trương có thề ‘‘đồng tâm
hiệp lực , cứu khổn pḥ nguy, trên báo đáp
quốc gia, dưới giúp yên dân chúng’’. Câu này chắc là có
thêm thắt:
_ thêm thắt của dịch
giả : ‘báo đáp quốc gia’ th́ có lẽ không
phải, pḥ nhà Hán th́ đúng hơn
_ thêm thắt của tác giả
LQT : mục đích của LQT là chứng tỏ Lưu
Quan Trương là anh hùng nghĩa sĩ, nên chắc là có thêu
dệt thêm lời thề
Người Tàu theo gương Lưu
Quan Trương, kết nghĩa kim lan cũng nhiều.
Thường th́ họ thề ‘chung hưởng hạnh
phúc, chia sẻ hoạn nạn, nếu bội nghĩa vong
t́nh th́ XX’ và XX có thể là : chết không toàn thây,
chết ch́m sông, chết dưới muôn ngàn mũi tên , . .
.vv
VI) Lời thề Lũng Nhai: Lời
thề chân thành của 19 vị anh hùng cứu quốc
Năm 1416, 18 người
tráng sĩ cùng dự Hội thề Lũng Nhai với vua Lê Thái
Tổ, thề cùng nhau đánh
đuổi quân Minh xâm lược , cùng
chia sẻ gian nguy, hạnh phúc.
Theo Hoàng Xuân Hăn th́ lời thề đó
như sau:
{{ Nay ở nước tôi, tôi phụ
đạo Lê Lợi đứng đầu với 18 người từ Lê Lai đến Trương Chiến, tuy sinh khác
họ, quê quán xa cách
nhưng kết nghĩa cùng nhau, xem nhau
như cành liền chung một tổ. Tuy phần vinh hiển có khác nhau,
nhưng nguyện đem t́nh đối xử với nhau như
người không khác họ.
Nếu có bè đảng nào, v́ muốn
xâm tiếm, tỏ vẻ xem chừng sắp vượt cửa vào để làm hại,
th́:Ví bằng
chúng tôi đây, Lê Lợi
với 18 người
từ Lê Lai đến Trương Chiến, có đều hiệp lực đồng tâm chống giữ địa phương để làng xóm được yên; nếu chúng tôi sống chết cùng nhau
không quên lời thề ước, th́ chúng
tôi cúi xin
Trời, Đất và các vị
thần linh chứng giám cho, ban xuống trăm
điều lành, cho từ thân
đến nhà, ḍng dơi, con cháu
đều được
yên lành để đời đời hưởng lộc Trời .Ví bằng Lê
Lợi với 18
người từ Lê Lai đến Trương Chiến lại ra ư đổi
đường, t́m
sướng hiện
thời, mập mờ sao lăng,
không chịu đồng tâm, bỏ quên lời
thề ước, th́ chúng tôi
cúi xin Trời, Đất và các vị
Thần linh phát xuống trăm tai, cho từ
thân đến nhà, ḍng dơi,
con cháu đều chịu giết sạch, đúng với luật Trời .Kính cẩn tâu tŕnh.}}
Lời thề Lũng Nhailà lời
thề chân thành của 19 vị anh hùng cứu quốc. Đây
là lời thề chân thành, v́ rất nặng, xưa nay
chưa từng có , 19 vị anh hùng đă đem tông
tộc, ḍng dơi của ḿnh ra mà thề : nếu ‘‘bỏ quên
lời thề ước, th́ chúng
tôi cúi xin
Trời, Đất và các vị
Thần linh phát xuống trăm tai, cho từ
thân đến nhà, ḍng dơi,
con cháu đều chịu giết sạch, đúng với luật Trời’’
Nhắc lại : Lời thề
Lũng Nhai là lời thề rất nặng, xưa nay
chưa từng có : nếu ‘‘bỏ quên
lời thề ước, th́ . . . cho từ thân
đến nhà, ḍng dơi, con cháu
đều chịu
giết sạch’’
Chưa bao giờ có chuyện có
người có can đảm đem thân tộc, ḍng dơi, con cháu ra
thề như vậy.
Vua Lê Thái Tổ và
18 người tráng
sĩ đă dự Hội thề Lũng Nhai rơ ràng là 19
vị anh hùng cứu quốc rất chân thành và rất
tự tin: rất chân thành mới thề độc như
vậy, rất tự tin vào ḷng trung nghĩa v́ dân v́
nước, cùng chia sẻ hạnh phúc hoạn nạn
của ḿnh , nên mới dám đem thân tộc,
ḍng dơi, con cháu ra mà thề.
VII) Lời thề cất trong ḥm vàng
của vua Lê Thái Tổ: Lời thề chân thành của
vị đại anh hùng chung thủy
Lời thề cất trong ḥm vàng
của vua Lê Thái Tổ: năm 1429, Vua Lê Thái Tổ sai
Nguyễn Trăi viết lời thề của vua với ông Lê
Lai, rồi cất vào trong ḥm vàng. Nội dung của lời
thề rất là bó buộc : vua ta thề rằng
nếu các vua Lê sau này không trọng dụng ḍng dơi của
ông Lê Lai th́ cơ nghiệp nhà Lê sẽ sụp đổ.
Đây là lời thề rất chân
thành của vị đại anh hùng chung thủy, rất
chân thành v́ bó buộc vô cùng, Vua Lê Thái Tổ đă bắt con
cháu của ḿnh phải biết ơn nghĩa sĩ Lê Lai.
Lời thề rất nguy hiểm, v́ chỉ cần một
ông vua Lê không trọng dụng ḍng dơi của ông Lê Lai th́
cơ nghiệp nhà Lê sẽ sụp đổ. H́nh như Vua
Lê Thái Tổ cho rằng nếu sự việc xảy ra
như vậy, th́ cũng đúng thôi. Tức là, Vua Lê Thái
Tổ nghĩ rằng nếu có một vua Lê sau này không
trọng dụng ḍng dơi của ông Lê Lai, th́ nhà Lê sụp
đổ là phải !
Thật là dị thường, kinh
khủng ! chưa có ông vua nào coi trọng sự biết
ơn trung thần đến như vậy !
Chỉ cần so sánh với lời
thề rỗng tuếch của Lưu Bang (theo lời
thề th́ con cháu của Lưu Bang chẳng sao hết,
chỉ có Hoàng Hà và núi Thái Sơn bị rủa mà thôi) , ta
thấy rơ sự vĩ đại và cao cả của
lời thề cất trong ḥm vàng của vua Lê Thái Tổ.
VIII) Nhân cách của người
thề thể hiện trong nội dung lời thề :
chỉ có vua Lê Thái Tổ là chân thành nhất, là đại anh
hùng.
Người xưa tin rằng lời
thề của họ có thần linh chứng giám. Do đó,
Nhân cách của người thề thể hiện trong
nội dung lời thề :
_ Lưu Bang là đại lưu manh,
chỉ mong con cháu họ Lưu làm vua măi, chẳng cần
biết ḍng dơi công thần sẽ ra sao, nên ba hoa thề
thốt mà sự thực chẳng thề ǵ cả !
_ La Thông thề Xạo v́ rằng xác
suất 0,000001% là lời thề có thể linh ứng !
_ Lời thề của Hồ Quí Ly (
h́nh phạt rất nhẹ) chứng tỏ là Hồ Quí Ly
muốn làm phản
. . .
_ chỉ có vua Lê Thái Tổ là chân thành
nhất, là đại anh hùng. Lời thề Lũng Nhai:
Lời thề chân thành của 19 vị anh hùng cứu
quốc. Lời thề cất trong ḥm vàng của vua Lê Thái
Tổ: bó buộc con cháu phải biết ơn nghĩa
sĩ Lê Lai.
Xin nhắc lại :
Vua Lê Thái Tổ và
18 người tráng
sĩ đă dự Hội thề Lũng Nhai rơ ràng là 19
vị anh hùng cứu quốc, 19 vị anh hùng rất thành
thực
Vua Lê
Thái Tổ là đại anh hùng, chân thành nhất, chung
thủy nhất
Vua Lê Thái Tổ là bậc đại
anh hùng cổ kim có một.
*
*
* Lê Anh Chí *.
_____________
Sách tham khảo
Đại
Việt Sử Kư Toàn Thư, Sử quan đời Trần
và Lê (bị sửa đổi bởi nhà Mạc, nhà
Trịnh)
Đại
Việt Thông Sử, Lê Quí Đôn
Lam
Sơn Thực Lục, Nguyễn Trăi viết theo lời
kể của vua Lê Thái Tổ (bị sửa đổi)
B́nh
Ngô Đại Cáo, vua Lê Thái Tổ
Việt
Giám Thông Khảo Tổng Luận, Lê Tung
Việt
sử Tiêu án, Ngô Th́ Sĩ
Dư
Địa Chí, Nguyễn Trăi(bị sửa đổi)
Đại
Việt Sử Lựơc, tác giả khuyết danh
(thời Trần Phế Đế)
Khâm Định Việt Sử Thông Giám Cương
Mục, sử quan triều Nguyễn
Hoàng
Lê nhất thống chí , Ngô gia văn phái
Lịch
triều hiến chương loại chí, Phan Huy Chú
An Nam
Chí Lược, Lê Tắc (Nguyễn Tắc)
Việt
Nam Sử Lược, Trần Trọng Kim
Các nhà
khoa bảng Việt nam, Ngô Đức Thọ (chủ biên),
Nguyễn Thúy Nga, Nguyễn Hữu Mùi
Việt
Nam Văn Học Sử Yếu, Dương Quảng Hàm
Nguyễn
Trăi Toàn Tập, Mai Quốc Liên, Nguyễn Quảng Tuân,
Nguyễn Khuê, Kiều Thu Hoạch
Đông Châu Liệt Quốc
Hán Sở
Tranh Hùng
Sử
Kư , Tư Mă Thiên
Tam
Quốc Chí Diễn Nghĩa, La Quán Trung, dịch giả
Tử Vi Lang
Tôn
Tử Binh Pháp, Tôn Tử
Ngô
Tử Binh Pháp, Ngô Khởi
Thái
Công Binh Pháp
*
*
TrangNhà LêAnhChí www.LeAnhChi.com
Mục Lục Vua Lê Thái
Tổ là thánh vương
Mục Lục Vua Lê Thái
Tổ giỏi hơn Gia Cát Lượng
Mục Lục Vua Lê Thái Tổ không hề giết hại công
thần
Mục
Lục Danh Tướng của vua Lê
Thái Tổ
Mục
Lục ‘Đại Việt
Sử Kư Toàn Thư là quốc sử nhà Trịnh’
Mục Lục Những
sai lầm của Trần Trọng Kim trong VNSL
------------------------------------------------------------------
* ML_ViệtSử,Văn * ViệtSử, Văn 3 * ViệtSử, Văn 4 * Thơ
*
---------------------------------------------------------------
* Trang Chính * Bài
mới LêAnhChí * Bài mới Kiến Tánh *
--------------------------------------------------------------------------
* Mục Lục * Nối kết
Phật Pháp * Lê
Gia * Nối kết
Văn Học * Bài Xưa *
--------------------------------------------------------------------------
*
Liên Kết
TrangNhà Kiến Tánh:
* Trang Chính
* M
ụ c L ụ c * Luận
1 * Luận 2 * Thơ
1 * Thơ 2