Tôi đối câu
"Da trắng vỗ b́ bạch"
Lê Anh Chí
__________________________________________
Dàn Bài :
I) Câu đối tương
tợ : "Cô Miên ngủ
một ḿnh"
II) Hồng Hà nữ sĩ ra câu
đối "Da trắng vỗ b́ bạch"
III) Có người đối lại :
"Trời xanh màu thanh thiên"
IV)
Nguyễn Tài Cẩn đối lại: " Rừng sâu mưa lâm thâm "
V) Tôi
đối lại 1
VI) Tôi
đối lại 2
VII) Tôi
đối lại 3
VIII) Tôi
đối lại 4
IX) Tôi ra câu đối: "Kiến c̣m
ḅ lom khom"
__________________________________________
I) Câu đối tương
tợ : "Cô Miên
ngủ một ḿnh"
Một trăm năm sau Hồng Hà
nữ sĩ, có một người gọi là Cô Miên, ra
một câu đối tương tợ. Nữ sĩ này
đặc biệt là văn vơ toàn tài. Khi cha mẹ đă
mất, mở một hàng trà nước và yết bảng
ở cửa hàng rằng :
Ai mà
đối được chỉ theo không :
"Cô Miên ngủ một ḿnh"
_Cô (Hán Việt) = một ḿnh (Nôm)
_Miên (Hán Việt) = ngủ (Nôm)
Do đó,
_Cô Miên =
vị cô nương tên Miên
_Cô Miên =
ngủ một ḿnh
Câu đối hiểm hóc như
vậy, nên chẳng ai đối nổi. Cho đến
một hôm có Tổng Thịnh ghé vào. (Anh chàng này, tục
gọi là Cai Tổng Vàng, văn vơ toàn tài, nhưng không
ứng thi). Chàng ta nói : "Xem chừng cô hết
ngủ một ḿnh rồi. V́ câu này tôi đối
được." Sau đó, đọc câu đối :
_Tổng Thịnh tóm nhiều
đứa !
( Tổng là tóm, bắt
Thịnh
là nhiều
Tổng
Thịnh = tóm nhiều người
Tổng
Thịnh c̣n là ông Tổng Thịnh
Cái hay (hên ?) là dùng tên ḿnh để
đối lại)
Cô Miên cho là câu đối
chỉnh ; th́ Tổng Thịnh nói "Tôi đùa với
cô thôi. Chứ tôi đă có hai vợ, không muốn cô bị
thiệt tḥi". Nhưng cô Miên nhất định thi hành
lời hứa của ḿnh. Và trở thành Cô Ba Cai Tổng
Vàng. . .
II) Hồng Hà nữ sĩ ra câu
đối "Da trắng vỗ b́ bạch"
Tục truyền Hồng Hà nữ
sĩ ra câu đối "Da trắng vỗ b́ bạch"
, v́ Trạng Quỳnh ŕnh xem nữ sĩ tắm.
Trạng Quỳnh , là thiên hạ
đệ nhất tài tử thời bấy giờ ,
vậy mà cũng chịu thua!
Câu đối này hiện nay đă có
người đối được :
đó là nhà ngữ học
Nguyễn Tài Cẩn .
Tôi nghĩ rằng tôi cũng
đối được ; trong bài luận này, tôi sẽ
đưa ra . . . 4 câu đáp án đối lại câu của Hồng Hà nữ
sĩ !
Nói thêm : Hồng Hà nữ sĩ
cũng có đưa ra câu đối sau :
_Song song là hai cửa sổ, hai
người ngồi trong hai cửa sổ song song
III) Có người đối lại :
"Trời xanh màu thanh thiên"
Từ gần 300 năm nay, có nhiều
người đă đối lại câu đối "Da
trắng vỗ b́ bạch" . Hầu hết đều
không chỉnh.
Có câu này khá hay : "Trời xanh màu thanh
thiên"
Nhưng vẫn không chỉnh v́ :
đây chỉ là một câu tả chân thôi, không có hành
động của một chủ thể.
Trong câu đối "Da trắng
vỗ b́ bạch" , có chủ thể vỗ vào da gây
tiếng b́ bạch.
IV)
Nguyễn Tài Cẩn đối lại: " Rừng sâu mưa lâm thâm "
Nguyễn Tài Cẩn là
nhà ngữ học. Chúng ta được biết
đến ông và câu đối của ông là do nữ văn
sĩ người Nga Irina. Cô văn sĩ này có đặc
điểm: người Nga mà viết văn bằng
tiếng Việt. Trong Hồi Kư Irina, cô có kể: tất
cả v́ mối t́nh cho một ngườI Việt Nam, "Hoàng-tử
của ḷng em". Nguyễn tài Cẩn là bạn của
vị "Hoàng-tử" này.
Nguyễn Tài Cẩn
đối lại như sau: " Rừng sâu mưa lâm thâm
".
Câu này rất hay. Trước ông
Nguyễn chưa có ai đối chỉnh đến
thế :
_Lâm Thâm là chữ tượng thanh
_Lâm là rừng
Thâm là sâu
_có tác động của chủ thể :
trời mưa , gây tiếng động lâm thâm
Chỉ có một khuyết điểm
sau. Trong câu đối của nữ sĩ, tiếng
động ‘b́ bạch’ là do ta vỗ vào da thịt , chỉ
có da thịt mới đưa đến tiếng
động ‘b́ bạch’ . C̣n " Rừng sâu mưa lâm thâm "
th́ :
mưa trong thành phố cũng có thể lâm thâm !
Chẳng phải là một đặc điểm của
mưa trong rừng ! Mưa trong rừng có thể gây nên
những tiếng động vũ băo, cuồng loạn.
V)
Tôi đối lại 1
Câu đối
lại thứ nhất của tôi là "Mập phù
thở ph́ pḥ" (hay, "Béo phù thở ph́ pḥ")
Giải thích :
_Ph́ (Hán Việt) = mập béo (Nôm)
_Pḥ (Hán Việt) = phù (Nôm và Hán Việt)
_Phù (Nôm) = (sưng) phù = quá mập béo
_Mập phù = ph́ pḥ
_người quá mập béo th́ thở
ph́ pḥ !
VI)
Tôi đối lại 2
Câu đối
lại thứ nh́ của tôi là "Áo xanh lay lục
phục"
Giải thích :
_ Lục (Hán Việt) = xanh lục (Nôm)
_ Phục (Hán Việt) = áo (Nôm)
_Áo xanh = lục phục
_Lục phục là tiếng
tượng thanh, âm thanh của quần áo khi bị lay
động
_Lay động áo xanh th́ nghe lục
phục ! Dĩ nhiên nếu ta lay giũ áo trắng th́
cũng nghe lục phục, cũng như vỗ vào da
đen cũng nghe b́ bạch !
VII)
Tôi đối lại 3
Câu đối
lại thứ ba của tôi là "Quần áo vung phùng
phục"
Câu này giống câu trên , có thể xem là
2bis.
Giải thích :
_Quần (Nôm) = cái quần = quây
quần (nghĩa bóng) = Phùng (Hán Việt)
_Áo (Nôm) = Phục (Hán Việt)
_Quần áo = phùng phục
_quần áo mà vung, mà giũ th́ nghe phùng
phục !
VIII)
Tôi đối lại 4
Câu đối
lại thứ tư của tôi là "Đá chàm
sờ lam nham"
Giải thích :
_ Lam (Hán Việt) = (màu) xanh chàm (Nôm)
_ Nham (Hán Việt) = đá (Nôm)
_Đá chàm = lam nham
_đá chàm sờ thấy lam nham lám nhám
_chữ "b́ bạch" là
tượng thanh, "lam nham" ở đây là
tượng-cảm-giác. Ngoài ra c̣n có ư nói : sự h́nh
thành của đá chàm cẩu thả lam nham .
IX) Tôi ra câu đối :
"Kiến c̣m ḅ lom khom"
Trong khi ngồi nghĩ những đáp
án trên, tôi ra câu đối: "Kiến c̣m ḅ lom khom".
Chú thích :
_ Kiến (Hán Việt) = thấy (Nôm) =
lom (Nôm)
_ Kiến = con kiến
_c̣m = khom
Khác với câu đối của
Hồng Hà nữ sĩ , ‘lom khom’ là tiếng nôm.
*
*
* Lê Anh Chí *.
_____________
Sách tham khảo
Đại
Việt Sử Kư Toàn Thư, Sử quan đời Trần
và Lê (bị sửa đổi bởi nhà Mạc, nhà
Trịnh)
Đại
Việt Thông Sử, Lê Quí Đôn
Lam
Sơn Thực Lục, Nguyễn Trăi viết theo lời
kể của vua Lê Thái Tổ (bị sửa đổi)
B́nh
Ngô Đại Cáo, vua Lê Thái Tổ
Việt
Giám Thông Khảo Tổng Luận, Lê Tung
Việt
sử Tiêu án, Ngô Th́ Sĩ
Dư
Địa Chí, Nguyễn Trăi(bị sửa đổi)
Đại
Việt Sử Lựơc, tác giả khuyết danh
(thời Trần Phế Đế)
Khâm Định Việt Sử Thông Giám Cương
Mục, sử quan triều Nguyễn
Hoàng
Lê nhất thống chí , Ngô gia văn phái
Lịch
triều hiến chương loại chí, Phan Huy Chú
An Nam
Chí Lược, Lê Tắc (Nguyễn Tắc)
Việt
Nam Sử Lược, Trần Trọng Kim
Các nhà
khoa bảng Việt nam, Ngô Đức Thọ (chủ biên),
Nguyễn Thúy Nga, Nguyễn Hữu Mùi
Việt
Nam Văn Học Sử Yếu, Dương Quảng Hàm
Nguyễn
Trăi Toàn Tập, Mai Quốc Liên, Nguyễn Quảng Tuân,
Nguyễn Khuê, Kiều Thu Hoạch
Đông Châu Liệt Quốc
Hán Sở
Tranh Hùng
Sử
Kư , Tư Mă Thiên
Tam
Quốc Chí Diễn Nghĩa, La Quán Trung, dịch giả
Tử Vi Lang
Tôn
Tử Binh Pháp, Tôn Tử
Ngô
Tử Binh Pháp, Ngô Khởi
Thái
Công Binh Pháp
*
*
TrangNhà LêAnhChí www.LeAnhChi.com
Mục Lục Vua Lê Thái
Tổ là thánh vương
Mục Lục Vua Lê Thái
Tổ giỏi hơn Gia Cát Lượng
Mục Lục Vua Lê Thái Tổ không hề giết hại công
thần
Mục
Lục Danh Tướng của vua Lê
Thái Tổ
Mục
Lục ‘Đại Việt
Sử Kư Toàn Thư là quốc sử nhà Trịnh’
Mục Lục Những
sai lầm của Trần Trọng Kim trong VNSL
------------------------------------------------------------------
* ML_ViệtSử,Văn * ViệtSử, Văn 3 * ViệtSử, Văn 4 * Thơ
*
---------------------------------------------------------------
* Trang Chính * Bài
mới LêAnhChí * Bài mới Kiến Tánh *
--------------------------------------------------------------------------
* Mục Lục * Nối kết
Phật Pháp * Lê
Gia * Nối kết
Văn Học * Bài Xưa *
--------------------------------------------------------------------------
*
Liên Kết
TrangNhà Kiến Tánh:
* Trang Chính
* M
ụ c L ụ c * Luận
1 * Luận 2 * Thơ
1 * Thơ 2