Tiểu Long Nữ thất trinh chớ chẳng bất trinh Chữ Bất Thất Vô

Tiểu Long Nữ thất trinh chớ chẳng bất trinh Chữ Bất, Thất, Vô

Lê Anh Chí

__________________________________________

Dàn Bài :

I) Chữ Bất, Thất, Vô

II) Tiểu Long Nữ thất trinh chớ chẳng bất trinh

III) Thất kính và bất kính

IV) Thất tiết có thể chẳng bất trinh

V) Đạo Đức Kinh : trời đất bất nhân

VI) Một số chữ ‘vô’

VII) Phật Tánh là Vô Sinh, Vô Diệt

VIII) Phật Tánh là Vô Sinh chẳng phải Bất Sinh, A La Hán là Bất Sinh chẳng phải Vô Sinh

IX) Chứng Vô Sinh pháp nhẫn là Kiến Tánh

__________________________________________

Vd = Ví dụ =Thí dụ

I) Chữ Bất, Thất, Vô

Vô là không, chỉ diễn tả một thực trạng không có ý phê phán về đạo đức

Vd:

anh hùng vô danh = anh hùng không tên tuổi, sự phê phán về đạo đức là do danh từ ‘anh hùng’, chẳng phải do chữ Vô, chữ Vô trung lập

Chữ Thất dễ hiểu nhất : Thất có nghĩa là mất, cũng chỉ diễn tả một thực trạng không có ý phê phán về đạo đức

Vd :

Cô X bị thất trinh. Chỉ có nghĩa là cô X mất trinh, không có ý phê phán về đạo đức của cô X

Chữ Bất có ý phê phán về đạo đức, và có nghĩa ngược lại với hình dung từ theo sau đó

Vd :

một phụ nữ bất trinh là phụ nữ có tính tình lang chạ

một kẻ bất trung là người phản trắc

II) Tiểu Long Nữ thất trinh chớ chẳng bất trinh

Tiểu Long Nữ là nhân vật trong Thần Điêu Hiệp Lữ của Kim Dung , là người con gái đẹp như thiên tiên và ngây thơ trong trắng. Chẳng may, nàng bị Doãn Chí Bình cưỡng hiếp _-nên thất trinh.

Tiểu Long Nữ thất trinh chớ chẳng bất trinh

III) Thất kính và bất kính

Một Vd khác tỏ rõ sự khác biệt giữa Thất và Bất là Thất kính và bất kính. ‘Thất kính’ thường được dùng đại khái như thế này ‘Tôi không rõ chuyện , nên có cử chỉ Thất kính với ông, Xin thứ lỗi’. Vô tình Thất kính, chớ chẳng phải thật sự có lòng bất kính.

IV) Thất tiết có thể chẳng bất trinh

Người đàn bà ‘gần gũi’ một người đàn ông chẳng phải là chồng mình là Thất tiết . Nhưng một phụ nữ Thất tiết mà chẳng bất trinh, nếu phụ nữ đó bị cưỡng hiếp chẳng hạn _-không có tính tình lang chạ nên chẳng phải là bất trinh.

V) Đạo Đức Kinh : trời đất bất nhân

Đạo Đức Kinh của Lão Tử có một câu nổi tiếng:

Thiên địa bất nhân

câu này thường được người nước ta dịch là

trời đất không có lòng nhân

Dịch như vậy thì không ổn, vì ‘bất nhân’ không có nghĩa là ‘không có lòng nhân’ ; phải dịch là :

trời đất bất nhân

‘bất nhân’ là chữ Hán Việt, ta quen dùng, dùng thường ; nên

trời đất bất nhân

có nghĩa rõ ràng

(Chữ ‘bất’ có nghĩa phản lại , nên ‘bất nhân’ không có nghĩa là ‘không có lòng nhân (từ)’, mà có nghĩa phản lại với ‘nhân từ’, tức là tàn nhẫn, tàn ác)

VI) Một số chữ ‘vô’

Vô chỉ có nghĩa là không. Điều cần lưu ý là một số chữ ‘vô-X’, tức không X, thường hiểu theo nghĩa bóng.

a) anh hùng vô danh

anh hùng không tên (tuổi)

người anh hùng thật ra có tên họ đấy chứ, vì lý do nào đó, thiên hạ không biết đến danh tánh anh hùng , nên gọi là vô danh

b) vô nhân. Chữ nhân đây không phải là nhân từ, mà là người, loài người.

vô nhân = không phải là người, không phải là loài người.

Chữ Vô vốn dĩ trung lập, nhưng vô nhân (= không phải là người), nếu dùng làm câu chưởi, thì là câu lăng nhục người ta.

c) vô ngã

Nghĩa của chữ vô ngã, thuật ngữ Phật pháp, cũng giống như chữ vô nhân ở trên

vô nhân = không phải là người (không phải là loài người).

vô ngã = không phải là ngã, không phải là Ta.

Đây là nghĩa thật sự của ‘vô ngã’ , mà Phật giảng trong Kinh Vô Ngã Tướng.

Trước khi Phật pháp du nhập Trung Hoa, đã có chữ vô ngã, và có nghĩa là

vô ngã = quên ta, không vì ta, không vị ngã

VII) Phật Tánh là Vô Sinh, Vô Diệt

Vô Sinh, Vô Diệt = Không Sinh, Không Diệt

= chưa hề sinh ra, không bao giờ bị diệt

Phật Tánh Vô Sinh, Vô Diệt nói lên sự Đại bình đẳng của Phật pháp. Tất cả chúng sinh đều có Phật Tánh và Phật Tánh Vô Sinh Vô Diệt. Phật Tánh của Phật và chúng sinh đều chưa hề bị Ông Thần nào sinh ra ; và sẽ không bao giờ bị diệt.

VIII) Phật Tánh là Vô Sinh chẳng phải Bất Sinh, A La Hán là Bất Sinh chẳng phải Vô Sinh

Vô Sinh nói lên thực trạng, sự kiện : chưa hề sinh ra, không bao giờ bị sinh ra

Chữ Bất có ý nghĩa phản lại với chữ theo sau, cho nên :

Bất Sinh = (sẽ) chẳng sinh ra nữa

= (sẽ) chẳng sinh lại nữa

Bất Sinh, do đó, là thuật ngữ Phật pháp, nói lên sự thoát vòng luân hồi

((sẽ) chẳng sinh lại nữa)

Do đó,

Phật Tánh là Vô Sinh chẳng phải Bất Sinh,

A La Hán là Bất Sinh chẳng phải Vô Sinh

(A La Hán chẳng phải là Vô Sinh vì A La Hán đã từng sinh ra, rồi tu hành đắc đạo, mà trở thành Bất Sinh)

IX) Chứng Vô Sinh pháp nhẫn là Kiến Tánh