Đình thượng hầu Nguyễn Chích, anh hùng cứu quốc, bách chiến bách thắng, trung thần, cột trụ nhà Lê, trải ba triều vua 2

(Nguyễn Chích gia nhập nghĩa quân Lam Sơn, vào tháng 1-1421, là sự kiện quan trọng, quan trọng hơn kế sách đánh Nghệ An)

Lê Anh Chí

__________________________________________

Dàn Bài :

Dẫn nhập 1 : Danh tướng Lê Chích (Nguyễn Chích) là bằng chứng hùng hồn rằng Vua Lê Thái Tổ không hề giết hại công thần !

Dẫn nhập 2 : Nguyễn Chích gia nhập nghĩa quân Lam Sơn sau đại thắng Thi Lang của Vua Lê Thái Tổ

VII) Những chiến thắng của Vua Lê Thái Tổ sau trận Thi Lang và trước khi Nguyễn Chích đến đầu quân

1) Tiến đóng Lỗi Giang

2) Giặc rút về Quan Du

3) Tiến đánh Quan Du

4) Hiệu triệu quốc dân quanh Tây Đô

VIII) Tình thế quân dân sự sau trận Thi Lang và trước khi Nguyễn Chích đến đầu quân

1) Tình thế ở phía bắc sông Chu : 70% đất

2) Sắp có thêm khoảng một vạn quân

IX) Nguyễn Chích gia nhập nghĩa quân Lam Sơn là sự kiện quan trọng, quan trọng hơn kế sách đánh Nghệ An

X) Nguyễn Chích gia nhập nghĩa quân Lam Sơn đúng lúc

XI) Chức Nhập nội thiếu phủ (1425-1426) của Nguyễn Chích

(Còn Tiếp)

__________________________________________

Dàn Bài của bài trước:

Đình thượng hầu Nguyễn Chích, anh hùng cứu quốc, bách chiến bách thắng, trung thần, cột trụ nhà Lê, trải ba triều vua

Dẫn nhập 1 : Lam Sơn Ngũ Hổ

Dẫn nhập 2 : Đại Việt Sử Ký Toàn Thư là quốc sử của nhà Trịnh, chẳng phải của nhà Lê

I) Nguyễn Chích là cựu lãnh tụ nghĩa quân

II) Nguyễn Chích gia nhập nghĩa quân Lam Sơn sau đại thắng Thi Lang của Vua Lê Thái Tổ

III) Nguyễn Chích là Thiếu úy từ năm1421, Nhập nội thiếu phủ (1425-1426)

"Mời" Nhập nội Thiếu phủ Lê Chích ra Đông quan

IV) Nguyễn Chích phạm tội, bị bãi chức ‘Nhập nội’

V) Nguyễn Chích là bằng chứng hùng hồn rằng Vua Lê Thái Tổ không hề giết hại công thần !

VI) Nguyễn Chích Khai quốc Công thần thứ 8 (trong số 260) , đứng đầu Đình thượng hầu

NC = Đình thượng hầu Nguyễn Chích

LNC = Nguyên-soái Lưu Nhân Chú

LK = Đình thượng hầu Lê Khôi

ĐVTS = ĐVTSử = Đại Việt Thông Sử (Lê Quí Đôn)

ĐVSKTT = Đại Việt Sử Ký Toàn Thư

Dẫn nhập 1 : Danh tướng Lê Chích (Nguyễn Chích) là bằng chứng hùng hồn rằng Vua Lê Thái Tổ không hề giết hại công thần !

Nguyên tắc của sự ‘‘đa nghi hiếu sát, giết hại công thần’’ là giết hại công thần tài giỏi nhất, kẻ có thể , có tài đủ để cướp ngôi, lật đổ triều đại.

Như Lưu Bang (Hán cao Tổ) nhất định phải tìm cách trừ khử Hàn Tín, Anh Bố , Bành Việt vì những người này có đủ tài đủ sức để cướp ngôi.

Vì Ông Nguyễn Chích là :

_vị tướng tài ba lỗi lạc vào bậc nhất (tài quân sự)

_lãnh tụ nghĩa quân trước khi về đầu Vua Lê Thái Tổ (tài chánh trị, tài lãnh đạo)

nên ông chính là người ‘‘đáng giết’’, nếu như Vua Lê Thái Tổ đa nghi hiếu sát giết hại công thần.

Và vua ta có cơ hội ngàn vàng để giết NC : NC phạm tội.

Nhưng Vua Lê Thái Tổ chỉ giáng chức Ông Nguyễn Chích.

Sự kiện này chứng tỏ là Vua Lê Thái Tổ không ‘‘đa nghi hiếu sát, giết hại công thần’’, mà ngược lại rất khoan hậu với các công thần

Nguyễn Chích là bằng chứng hùng hồn rằng Vua Lê Thái Tổ không hề giết hại công thần ! Và Ông Nguyễn Chích tiếp tục phục vụ, trải ba triều vua, là cột trụ nhà Lê ; ông là trung thần, vì vua, vì dân , vì nước . . .

Xem bài trước:

Đình thượng hầu Nguyễn Chích, anh hùng cứu quốc, bách chiến bách thắng, trung thần, cột trụ nhà Lê, trải ba triều vua

Dẫn nhập 2: Nguyễn Chích gia nhập nghĩa quân Lam Sơn sau đại thắng Thi Lang của Vua Lê Thái Tổ

Nguyễn Chích gia nhập nghĩa quân Lam Sơn, vào tháng chạp năm Canh Tí (1420), tức là tháng1-1421, sau đại thắng Thi Lang của Vua Lê Thái Tổ .

Trận đại thắng Thi Lang của Vua Lê Thái Tổ: thắng hơn 10 vạn quân của danh tướng Minh , Lý Bân, là cuộc chiến thắng quan trọng nhất của Vua Lê Thái Tổ. Sau trận này, tất cả quân tướng ta đều nghĩ rằng cuộc khởi nghĩa sẽ thành công.

Ta có thể tin rằng NC gia nhập nghĩa quân Lam Sơn vì đại thắng Thi Lang này. Điều hiển nhiên là vậy, ông cần phải tin chắc rằng Vua Lê Thái Tổ có thể thành công, rồi mới theo về . . .

VII) Những chiến thắng của Vua Lê Thái Tổ sau trận Thi Lang và trước khi Nguyễn Chích đến đầu quân

1) Tiến đóng Lỗi Giang

Vua Lê Thái Tổ, sau trận Thi Lang, thừa thắng xông lên, tiến đóng Lỗi Giang. Lúc bấy giờ vào tháng 11 năm Canh Tý (1420)

2) Giặc rút về Quan Du

Ta khiêu chiến, tấn công, chém hơn ngàn thủ cấp. Giặc rút về Quan Du, phòng thủ Tây Đô

( ĐVSKTT chú thích rằng Quan Du hiện nay là huyện Quan Hóa ; lời chú thích này chắc là sai : Quan Hóa ở phía Tây Bắc Lỗi Giang, rút về đó thì làm sao phòng thủ Tây Đô được ? (Tây Đô ở tả ngạn sông Lỗi Giang và ở phía đông nam của huyện Lỗi Giang), Quan Du phải ở vị trí phương bắc của Tây Đô , có thể là đồn trại ở sát ngay cửa bắc thànhTây Đô.

3) Tiến đánh Quan Du

Vua Lê Thái Tổ vượt sông, đóng trại ở huyện Cẩm Thủy, rồi tiến đánh Quan Du

(huyện Cẩm Thủy ở tả ngạn sông Lỗi Giang, còn huyện Lỗi Giang ở hữu ngạn sông Lỗi Giang. Ta có trại binh ở hai bên sông, trại ở Lỗi Giang là để tiếp ứng mọi mặt)

Ta thắng luôn, địch càng ngày càng khốn đốn.

4) Hiệu triệu quốc dân quanh Tây Đô

Vua Lê Thái Tổ lại hiệu triệu quốc dân quanh Tây Đô, các huyện bên cạnh đều hưởng ứng, nổi lên tiến đánh uy hiếp các đồn giặc.

Những nơi này là địa điểm hành quân chiêu dân mới của vua ta ; vì lẽ dĩ nhiên là trước kia với quân số ít oi, Vua Lê Thái Tổ chưa hề đem quân đến tả ngạn sông Lỗi Giang

VIII) Tình thế quân dân sự sau trận Thi Lang và trước khi Nguyễn Chích đến đầu quân

1) Tình thế ở phía bắc sông Chu : 70% đất

Xét tình thế ở phía bắc sông Chu, lúc đó : quân Minh đóng , cố thủ Tây Đô và ở một số đồn khác. Vua Lê Thái Tổ , đánh Quan Du, uy hiếp Tây Đô, được dân các huyện chung quanh hưởng ứng, kiểm soát khoảng 70% đất _và số vùng kiểm soát sẽ càng nhiều hơn vì đang thắng thế.

Riêng tình thế ở phía bắc sông Chu và hữu ngạn sông Lỗi Giang, thì có thể nói vua ta kiểm soát được 100% đất

2) Sắp có thêm khoảng một vạn quân

Vua Lê Thái Tổ sắp có thêm khoảng một vạn quân , trong vòng vài tháng : những người nổi lên tiến đánh uy hiếp các đồn giặc tất sẽ gia nhập nghĩa quân Lam Sơn, ngoài ra vua có thể mộ binh ở huyện Cẩm Thủy và các huyện lân cận.

Tình thế đang đắc lợi khả quan như thế, thì càng đắc thế hơn : Nguyễn Chích gia nhập nghĩa quân Lam Sơn

IX) Nguyễn Chích gia nhập nghĩa quân Lam Sơn là sự kiện quan trọng, quan trọng hơn kế sách đánh Nghệ An

Nguyễn Chích gia nhập nghĩa quân Lam Sơn vào tháng 12 năm Canh Tý (1420), tức là vào 1-1421, tại căn cứ Mường Nanh.

Đây là sự kiện quan trọng cho nghĩa quân Lam Sơn, xét tình thế ở phía nam sông Chu: nghĩa quân Hoàng Nghiêu của NC sát nhập vào Lam Sơn , tạo nên thanh thế vững chắc và kiểm soát khoảng 70% đất phía nam sông Chu.

(ở tỉnh Thanh Hóa, đất phía nam sông Chu ít hơn diện tích phía bắc sông Chu nhiều. Tuy nhiên , phía nam yên, thì Vua Lê Thái Tổ có thể xuất lực nhiều hơn nơi chiến trường Lỗi Giang).

Vậy là, vào 1-1421, ta kiểm soát khoảng 70% đất tỉnh Thanh Hóa. Giặc Minh cố thủ Tây Đô và ở một số các đồn khác. Đồn binh chính của địch :

_Quan Du, phương bắc của Tây Đô

_Đa Căng , phía nam gần biên giới Nghệ An

_một số đồn phía bắc gần biên giới Ninh Bình (đồn binh của quân Đông Quan)

Như đã nói ở trên, Vua Lê Thái Tổ sắp có thêm khoảng một vạn quân.

Và vì ta đang thắng thế ở Quan Du , nên số nơi ta kiểm soát ở tả ngạn Lỗi Giang, càng ngày càng nhiều hơn.

Do đó,

Nguyễn Chích gia nhập nghĩa quân Lam Sơn vào tháng 12 năm Canh Tý (1420), tức là vào 1-1421, là sự kiện quan trọng cho nghĩa quân Lam Sơn. Còn quan trọng hơn sách lược đánh Nghệ An mà ông hiến kế sau này (tôi sẽ nói lý do ‘‘quan trọng hơn’’ ở bài sau, phần ‘‘kế sách đánh Nghệ An’’)

X) Nguyễn Chích gia nhập nghĩa quân Lam Sơn đúng lúc

Nguyễn Chích gia nhập nghĩa quân Lam Sơn và làm cho tình thế ở phía nam sông Chu trở thành khả quan cho quân ta.

Do đó, ông là Khai quốc Công thần thứ 8, đứng đầu Đình thượng hầu.

Ông là Khai quốc Công thần thứ 8 trong số 260, mặc dù ông không có mặt :

_ vào 3 năm đầu khởi nghĩa (1418-1420).

_ trong đại thắng Thi Lang, trận đánh quan trọng nhất

Nguyễn Chích gia nhập nghĩa quân Lam Sơn đúng lúc .

Giả sử ông trùng trình mãi đến năm 1423, mới theo về, thì sau khi bình định , luận công ban thưởng, ông sê được tối đa tứơc Quan phục hầu

XI)Chức Nhập nội thiếu phủ (1425-1426) của Nguyễn Chích

Bài trước : Nguyễn Chích được gia phong Nhập nội thiếu phủ , vào khoảng năm 1425-1426. Đây cũng là trọng chức đại thần, ‘‘Nhập nội’’ còn nói lên rằng ông được tham dự triều chính. Chức gia phong này, là Vua Lê Thái Tổ ban thưởng ông Lê Chích do vì ông đã dâng kế sách đánh Nghệ An.

Nói thêm vài điều về thiếu phủ

Chính ra, có đến 5 chức Tam Thiếu :

_thiếu sư

_thiếu phó

_thiếu phủ

_thiếu bảo

_thiếu úy

đều là trọng chức đại thần

Thiếu phó và thiếu phủ, chức nào cao hơn ? Điều này thật không rõ.

Qua các triều đại, ít người giữ chức thiếu phủ, nhưng quả có chức này thời Tam Quốc: triều Hán trung vương Lưu Bị, có Vương Mưu làm thiếu phủ.

Sau Nguyễn Chích , dưới triều Vua Lê Thái Tổ , không thấy ai được phong thiếu phủ nữa (ít ra không thấy sử sách ghi lại)

(Còn Tiếp)

*

*

* Lê Anh Chí *.

_____________

Sách tham khảo

Đại Việt Sử Ký Toàn Thư, Sử quan đời Trần và Lê Trịnh

Đại Việt Thông Sử, Lê Quí Đôn

Lam Sơn Thực Lục, Nguyễn Trãi viết theo lời kể của vua Lê Thái Tổ (bị sửa đổi)

Khâm Định Việt Sử Thông Giám Cương Mục, sử quan triều Nguyễn

Hoàng Lê nhất thống chí , Ngô gia văn phái

Lịch triều hiến chương loại chí, Phan Huy Chú

Việt Nam Sử Lược, Trần Trọng Kim

Các nhà khoa bảng Việt nam, Ngô Đức Thọ (chủ biên), Nguyễn Thúy Nga, Nguyễn Hữu Mùi

Việt Nam Văn Học Sử Yếu, Dương Quảng Hàm

Nguyễn Trãi Toàn Tập, Mai Quốc Liên, Nguyễn Quảng Tuân, Nguyễn Khuê, Kiều Thu Hoạch

Trang Nhà http://www.thivien.net/

Đông Châu Liệt Quốc

Hán Sở Tranh Hùng

Sử Ký , Tư Mã Thiên

Tam Quốc Chí Diễn Nghĩa, La Quán Trung, dịch giả Tử Vi Lang

Tôn Tử Binh Pháp, Tôn Tử

Ngô Tử Binh Pháp, Ngô Khởi

Thái Công Binh Pháp

Tây Sơn bi hùng truyện, Lê Đình Danh

Nhà Tây Sơn, Quách Tấn và Quách Giao

*

*

TrangNhà LêAnhChí www.LeAnhChi.com

--------------------------------------------------

* Trang Chính * Việt Sử, Văn Học * Thơ *

-----------------------------------------------------------

* Mục Lục * Bài mới LêAnhChí * Bài mới Kiến Tánh *

-----------------------------------------------------------

* Nối kết Phật Pháp * Lê Gia * Nối kết Văn Học * Bài Xưa *

------------------------------------------------------------------