Vua Lê Thái Tổ dụng binh như thần, giỏi
hơn và đức độ hơn Gia Cát Lượng 4
(Vua Lê Thái Tổ: sự dụng binh là bất
đắc dĩ . . .)
(Gia Cát Lượng cẩu thả không thể
tưởng tượng ! )
Lê Anh Chí
__________________________________________
Dàn Bài :
XIX) Gia Cát Lượng chinh nam bắt
Mạnh Hoạch: một hành vi cẩu thả không thể
tưởng tượng !
XX) Vua Lê Thái Tổ đánh dẹp
ở Thái Nguyên, Phục Lễ: trong triều đầy vơ
tướng tài ba
XIXI) Gia Cát Lượng chinh nam bắt
Mạnh Hoạch: mất th́ giờ, mệt sức quân . . .
có lẽ chỉ để dương danh
XXII) Vua Lê Thái Tổ: sự dụng
binh là bất đắc dĩ
XXIII) Gia Cát Lượng đa nghi
hiếu sát (tiếp theo)
XXIV) Vua Lê Thái Tổ rất khoan
hậu với các công thần
[C̣n
Tiếp]
__________________________________________
ĐVSKTT = Đại Việt Sử Kư
Toàn Thư
GCL = Khổng Minh Gia Cát Lượng
MH = Mạnh Hoạch
TMY = Tư Mă Ư
TQCDN= TamQC = Tam Quốc Chí Diễn
Nghĩa (La Quán Trung)
LQT = La Quán Trung
XIX) Gia Cát Lượng chinh nam bắt
Mạnh Hoạch: một hành vi cẩu thả không thể
tưởng tượng !
Thục bắc có Ngụy, đông nam
có Ngô, đều lăm le xâm lăng. GCL nắm hết
quyền bính trong nước lại bỏ đi chinh nam xa
xôi vùng rừng núi (chuyến này đi đến tận Vân
nam). Thật cẩu thả vô cùng !
GCL bảo là đă sắp đặt
mọi việc, những ải địa đầu
đă để Lư Nghiêm, Mă Siêu trấn giữ. Thật
chẳng chắc ăn tí nào :
a) Lư Nghiêm có phải là đối
thủ của Lục Tốn ? Tôi nghĩ là không, Lư
Nghiêm chưa có một chiến công nào có thể so sánh
với Lục Tốn. Đúng hơn, đọc TQCDN, ta
thấy rằng Lư Nghiêm chưa có một chiến công nào
hết ! Không những thế, lúc chống lại
Lưu Bị, Lư Nghiêm đă bị bắt quá dễ dàng (sau
đó, Lư Nghiêm hàng)
b) Không có GCL, th́ trong triều Thục
không có ai là đối thủ của TMY (Tư Mă Ư)
c) GCL đem đại binh (mấy
chục vạn) chinh nam. Có thể nói là nước Thục
lúc đó trống không !
Nhất là, như hầu hết
mọi người lúc đó đă nói, GCL sai một
đại tướng đi đánh cũng đủ. MH
là vua của một dân tộc thiểu số, một
đại tướng đi dẹp loạn là xong
chuyện thôi (MH chẳng có tài cán ǵ, chẳng đáng
để GCL ‘thân chinh’)
Gia Cát Lượng chinh nam bắt
Mạnh Hoạch: một hành vi cẩu thả không thể
tưởng tượng !
XX) Vua Lê Thái Tổ đánh dẹp
ở Thái Nguyên, Phục Lễ: trong triều đầy
vơ tướng tài ba
V́ Gia Cát Lượng chinh nam bắt
Mạnh Hoạch, là một hành vi cẩu thả không
thể tưởng tượng ; cho nên đáng lẽ
không cần so sánh với vua Lê.
Tuy nhiên, ở đây bàn về việc
Vua Lê Thái Tổ đánh dẹp ở Thái Nguyên, Phục
Lễ:quả là 2 cuộc chiến này kéo dài cả năm,
và nhà vua vắng mặt khá lâu.
Việc làm của Vua Lê Thái Tổ không
cẩu thả chút nào :
_ trong triều đầy vơ
tướng tài ba. Như đă có dịp đề cập,
Vua Lê Thái Tổ có 90 đại tướng tài ba, chia ra
ở trong triều, ngoài Kinh, trấn thủ biên
cương _nước nhà vững như bàn thạch.
Các tướng so với vua ta th́ kém
hơn, nhưng so với các nước lân cận th́ tài
năng quá dư thừa.
_việc chính trị triều đ́nh
đă có nề nếp với hai tể tướng và
nhiều quan văn vơ khác
_vua đi đánh ‘xa’, nhưng Thái
Nguyên, Phục Lễ là quá gần nếu so với cuộc
viễn chinh đến Vân nam của GCL
XXI) Gia Cát Lượng chinh nam bắt
Mạnh Hoạch: mất th́ giờ, mệt sức quân . . .
có lẽ chỉ để dương danh
Đương thời, cuộc chinh
nam bắt Mạnh Hoạch của Gia Cát Lượng đă
bị chỉ trích rất nhiều. Khi GCL quyết
định chinh nam các quan cũng can gián (nhưng GCL
muốn làm ǵ th́ làm thôi)
Cuộc chinh nam này mất th́ giờ,
làm mệt sức tướng sĩ quân lính, cẩu
thả, có lẽ chỉ để chỉ để
dương danh, ngay việc bắt tha MH cũng chẳng
phải là hay
1) mất th́ giờ
chinh nam mất gần
mộtnăm,đó là chưa kể thời gian sửa
soạn quân đi và lúc về phải nghỉ ngơi
Do đó, bỏ lỡ những cơ
hội có thể chinh phục Trung nguyên
2) làm mệt sức tướng sĩ
quân lính
v́ vất vả, lặn lội nơi
rừng núi xa xôi, sương lam chướng khí
3) làm mệt sức GCL
GCL là văn nhân, xông pha gian khổ
nơi rừng núi : chắc chắn tổn thọ
4) dĩ nhiên là có tổn thất khá
nhiều
5) bảy lần bắt tha MH thật
mất th́ giờ, không có lợi
_mất th́ giờ : chắc
chắn rồi
_không có lợi, v́ đất
nước đâu chắc ǵ của nhà Thục Hán đâu?
Khi thiên hạ đổi chủ th́ việc này là công
cốc _không những thế, chỉ là làm cỗ sẵn cho
chủ mới mà thôi !
6) bảy lần bắt tha MH thật
quái dị : MH là người thế nào mà lại
đối xử nhân ái thế ? Sự thực th́ MH
sớm đầu tối đánh, chẳng nên khoan dung
đến thế.
Càng quái dị hơn nếu ta so sánh
đến việc GCL giết Mă Thốc sau này (một
lần phạm lỗi , bị chém đầu
liền !)
7) bảy lần bắt tha MH có lẽ
chỉ để dương danh?
Rất có thể GCL nghĩ rằng việc
chinh phục Trung Nguyên rất khó làm, nên muốn để
lại cho đời chiến công ‘‘bảy lần bắt
tha MH’’ _với những mưu mẹo thần kỳ.
Bảy lần bắt tha MH có lẽ
chỉ để lưu danh thiên cổ
Làm như vậy không tốt đâu
nhé.
Chẳng phải là anh hùng. Chẳng
phải là đại trượng phu !
XXII) Vua Lê Thái Tổ: sự dụng
binh là bất đắc dĩ
Vua Lê Thái Tổ là bậc đại
anh hùng, bậc đại trượng phu
Cho nên,
Đối
với Vua Lê Thái Tổ, sự dụng binh là vạn bất
đắc dĩ
Việc chinh chiến chết nhiều người, tàn
hại quân sĩ lê dân. Nhất tướng công thành vạn
cốt khô. Đối với người nhân, th́ việc
dụng binh là vạn bất đắc dĩ.
Vua ta :
A)_không đánh hạ những thành kiên
cố, đông quân, có tướng tài như Đông Đô,
Tây Đô
B)_riêng
Đông Đô ,vua không ưng
việc đánh thành đến ba lần
1)lần thứ nhất từ khi ra Đông Đô (1426) đến khi
15 vạn quân giặc Minh sang tiếp viện (mùa thu 1427)
2)ở thời điểm
này, các tướng xin vua
hạ thành Đông Đô để tránh nội ứng ngoại hợp. Vua không ưng.
3) sau khi nhà vua
đại phá 15 vạn quân giặc một cách quá ư dễ dàng và
nhậm lẹ : chém 8 vạn thủ cấp, bắt sống 3 vạn, từ lúc giặc sang nước ta đến lúc hoặc chết, hoặc bị bắt hoặc chạy về Tàu chỉ có
một tháng (đúng là xưa nay chưa có
!) ; dân ta biết
là nếu vua muốn đánh hạ thành th́
được ngay !
nên vào
hành dinh Bồ Đề xin vua đánh thành. Vua vẫn không
ưng.
Như đă có dịp nói :
Lư do là v́ vua Lê không
muốn hi sinh chiến sĩ của đội quân Thiết Đột
. Nhất định
muốn đánh hạ thành th́
sẽ chết rất nhiều những chiến sĩ này.
C)_vua ta
lại cho Vương Thông hàng, mặc dù Vương Thông đă tráo
trở mấy lần. Kỳ giảng ḥa này có trao
đổi con tin. Làm con tin cho phe ta là Nguyên Soái Lưu Nhân Chú và con vua
là Tư Tề.
Nhà vua đă nhẫn nại
đếnvậy _chỉ v́ ḷng nhân, không muốn dụng
binh
Vua Lê Thái Tổ xem sự dụng binh
là vạn bất đắc dĩ
Bởi v́
Vua Lê
Thái Tổ là bậc đại anh hùng, bậc đại
trượng phu, đại nhân, đại nghĩa
XXIII) Gia Cát Lượng đa nghi
hiếu sát (tiếp theo)
Trước đây tôi đă nói
rằng Gia Cát Lượng đa nghi hiếu sát: GCL đă
giết Mă Thốc, Trần Thức và để mưu
lại giết Ngụy Diên. Những người này
đều không đáng tội chết hoặc vô tội.
Nhưng đây là những
trường hợp riêng, c̣n trường hợp chung th́
sao ?
Nói chung th́ Gia Cát Lượng rất
nghiêm khắc , có thể nói là hiếu sát. GCL nổi
tiếng ở điểm này : ít khi nào chịu tha cho
ai. Việc này sách vở có ghi.
TQCDN vẽ vời cho GCL, không tiết
lộ sự hiếu sát của GCL. Tuy nhiên từ TQCDN ta có
thể suy đoán ra (sự hiếu sát của ông) qua ba
trường hợp chém đầu đă kể và
đoạn trích sau :
{{
TMY nhận lấy bộ đồ
khăn yếm, trọng đăi sứ giả, rồi
hỏi :
_Khổng Minh lo việc bận rộn
thế nào, ăn uống nghỉ ngơi ra sao ?
Sứ giả đáp :
_Thừa tướng tôi thức khuya
dậy sớm, mọi việc lớn nhỏ đều
xem xét tận mắt. Ăn uống mỗi ngày chỉ vài
lưng cơm cũng xong
TMY nói :
_Khổng Minh ăn ngủ ít lại lo
làm nhiều, chẳng sống bao lâu nữa đâu
Sứ giả trở về thuật
lại lời nói này của TMY. GCL than rằng :
_Hắn biết rơ tâm sự ta !
Chủ bạ Dương Ngung
khuyên :
_ . . . Trần B́nh làm chủ bạ mà
không biết trong kho có bao quan tiền hột thóc. Đó là v́
có phân công có người coi riêng từng phần việc
vậy. Nay Thừa tướng thân coi sóc cả đến
những việc tỉ mỉ, mồ hôi đầm đ́a
suốt ngày, lao tâm lao lực xiết bao. Mong Thừa
tướng thu xếp lại
}}
Tại sao những việc nhỏ nhít
cũng tự xem xét đến ? _Là v́ các tướng
sợ làm sai, bị chém đầu, nên chẳng dám chủ
động việc ǵ, mọi việc đều phải
xin chỉ thị GCL !
Hăy xem Khương Duy :
trước khi về đầu GCL, đă thi thố
mưu mẹo xuất chúng, từng rượt GCL tan tác
chạy dài, thế mà theo GCL rồi chẳng thấy có
mưu kế ǵ, chỉ thừa hành lịnh trên mà thôi.
XXIV) Vua Lê Thái Tổ rất khoan
hậu với các công thần
Từ khi vào địa phận
Nghệ An, nhất là từ lúc vây Đông Đô, Vua Lê Thái
Tổ đâ ban hành luật lệ cho quân dân. Tướng
sĩ giữ quân luật rất nghiêm, tuy nhiên về hành
chánh, chánh trị các tướng (người vơ biền)
khó mà cư xử trọn vẹn được. V́ thế
Vua Lê Thái Tổ t́m cách châm chước cho các công thần:
1) Luật bát nghị
Nhà vua đặt luật bát nghị ,
mục đích là để giảm tội cho các công
thần
2) Ông Nguyễn Chích
Vào khoảng năm 1427, Ông Nguyễn
Chích phạm tội.
V́ ông là vị tướng tài ba
lỗi lạc vào bậc nhất và v́ ông là lănh tụ
nghĩa quân trước khi về đầu Thái Tổ, nên
ông chính là người ‘‘đáng giết’’, nếu như Vua
Lê Thái Tổ đa nghi hiếu sát giết hại công
thần.
(Nguyên tắc của sự ‘‘đa nghi
hiếu sát, giết hại công thần’’ là giết hại
công thần tài giỏi nhất, kẻ có thể , có tài
đủ để cướp ngôi, lật đổ
triều đại.
Như Lưu Bang (Hán cao Tổ)
nhất định phải t́m cách trừ khử Hàn Tín,
Anh Bố , Bành Việt v́
những người này có đủ tài đủ sức
để cướp ngôi.)
Vua Lê Thái Tổ chỉ giáng chức Ông
Nguyễn Chích. (Ông Nguyễn Chích tiếp tục phục
vụ, trải ba triều vua, là cột trụ nhà Lê)
Sự kiện này chứng tỏ là Vua
Lê Thái Tổ không ‘‘đa nghi hiếu sát, giết hại công
thần’’, mà ngược lại rất khoan hậu với
các công thần.
[ ĐVSKTT không cho biết Ông Nguyễn
Chích phạm tội ǵ ; không những thế, chuyện
này trong quyển 10 đă bị đục bỏ. Lư do là
nếu độc giả rơ chuyện th́ sẽ thấy là
Vua Lê Thái Tổ không ‘‘đa nghi hiếu sát, giết hại
công thần’’. Mà ĐVSKTT muốn vu cáo Vua Lê Thái Tổ là
‘‘đa nghi hiếu sát, giết hại công thần’’]
3) Lời răn đe vào cuối năm Thuận
Thiên thứ 2
ĐVSKTT :
{{ [Muà đông Thuận Thiên năm thứ 2]
. . . nên phụ ḷng tin dùng của triều đ́nh, dưới chẳng đoái thương tới quân dân,
sao lại trễ biếng chức sự quá thế? Nay ra chiếu này để răn bảo, nếu không biết sửa lỗi đổi mới, vẫn lại như thế nữa, th́ nhà nước c̣n luật pháp đó, chớ bảo là trẫm phụ bề tôi cũ có
công đấy!".
}}
Gần hai năm sau khi lên ngôi, Vua Lê
Thái Tổ c̣n có lời răn đe ‘‘nhà nước
c̣n luật pháp đó, chớ bảo là trẫm phụ bề tôi cũ có
công đấy’’.
Chứng tỏ rằng ba năm qua Vua
Lê Thái Tổ vẫn châm chước cho các công thần , rất
khoan hậu với các công thần . . .
[C̣n
Tiếp]
*
*
* Lê Anh Chí *.
_____________
Sách tham khảo
Đại
Việt Sử Kư Toàn Thư, Sử quan đời Trần
và Lê Trịnh
Đại
Việt Thông Sử, Lê Quí Đôn
Lam
Sơn Thực Lục, Nguyễn Trăi viết theo lời
kể của vua Lê Thái Tổ (bị sửa đổi)
Khâm Định Việt Sử Thông Giám Cương
Mục, sử quan triều Nguyễn
Hoàng
Lê nhất thống chí , Ngô gia văn phái
Lịch
triều hiến chương loại chí, Phan Huy Chú
Việt
Nam Sử Lược, Trần Trọng Kim
Các nhà
khoa bảng Việt nam, chủ biên Ngô Đức Thọ
Việt
Nam Văn Học Sử Yếu, Dương Quảng Hàm
Đông Châu Liệt Quốc
Hán Sở
Tranh Hùng
Sử
Kư , Tư Mă Thiên
Tam
Quốc Chí Diễn Nghĩa, La Quán Trung, dịch giả
Tử Vi Lang
Tôn
Tử Binh Pháp, Tôn Tử
Ngô
Tử Binh Pháp, Ngô Khởi
Thái
Công Binh Pháp
*
*
Trang
Nhà Lê Anh Chí
-------------------------------------
* Trang Chính * Văn
Học * Thơ *
-------------------------------------
* Bài
mới Trang LêAnhChí * Bài
mới Kiến Tánh *
----------------------------------------------------
* Nối kết Phật Pháp * Lê
Gia * Nối kết
Văn Học *
----------------------------------------------------