Vua Lê Thái Tổ dụng binh như thần, giỏi hơn và đức độ hơn Gia Cát Lượng 2

(Vua Lê Thái Tổ và các vơ tướng cứu nước, giữ nước suốt 55 năm (1416-1471))

                           Lê Anh Chí

__________________________________________

Dàn Bài :

 

VI) Gia Cát Lượng kỳ thị các vơ tướng

VII) Vua Lê Thái Tổ có tài huấn luyện vơ tướng

VIII) Vua Lê Thái Tổ và các vơ tướng cứu nước, giữ nước suốt 55 năm (1416-1471)

IX) Vua Lê Thái Tổ dùng người đúng chỗ, Gia Cát Lượng thất thủ Nhai Đ́nh

X) Vua Lê Thái Tổ giỏi chiến lược hơn Gia Cát Lượng

XI) Mưu mẹo mai phục thần kỳ

             [C̣n Tiếp]

__________________________________________

 

 

ĐVSKTT = Đại Việt Sử Kư Toàn Thư

GCL = Khổng Minh Gia Cát Lượng

 

Vơ nghiệp của Vua Lê Thái Tổ không phải chỉ ở chỗ cứu dân nước ra khỏi ách bạo tàn của giặc Minh, mà c̣n phải kể đến công tŕnh  giữ ǵn cương thổ :

_     Vua Lê Thái Tổ và các vơ tướng đă cứu nước, giữ nước suốt 55 năm (1416-1471)

V́ Vua Lê Thái Tổ tuyển dụng và huấn luyện 90 đại tướng tài ba. Những vị này cứu nước, giữ nước suốt 55 năm, trải 4 triều vua.

(Thật là xưa nay chưa từng có !)

Xưa nay chưa từng có v́ thường khi một vị vua tài năng quán thế mất đi, các vơ tướng như rắn mất đầu, để cơ nghiệp nghiêng ngả và có khi chém giết lẫn nhau hoặc mưu toan cướp ngôi. Như trường hợp các vua: Ngô vương Quyền, Đinh Tiên Hoàng, Quang Trung.

Cácớng Lam Sơn, được Vua Lê Thái Tổ tuyển dụng , huấn luyện và trọng đăi , đă rất trung thành và đă tỏ rơ tài lược thao suốt 40 năm sau khi Thái Tổ băng hà. Các vị này đă chống quân Chiêm Thành , Ai Lao, các dân tộc thiểu s , một cách d dàng.

Riêng nói v Chiêm Thành : Nh rằng thời đó, Chiêm Thành rất mạnh. Cuối đời Trần, quân Chiêm vào Thăng Long như vào ch không người.

Vậy , haiớng Khôi , Chích (Nguyễn Chích), lầnợt trấn th miền nam, đă đánh bại quân Chiêm Thành d dàng, như bỡn. cuối cùng Chiêm Thành b ta tiêu diệt cũng bởi tay ớng Lam Sơn. . .

 

Cho nên, diệt Chiêm Thành thời Thánh tông cũng th xem nghiệp của Vua Thái T.

ThậtVơ nghiệp vĩ đại xưa nay chưa từng có !

 

 

VI) Gia Cát Lượng kỳ thị các vơ tướng

 

Gia Cát Lượng kỳ thị các vơ tướng. Điều này có thể thấy rơ trong hai sự kiện :

 

1) Trấn thủ NĐ (Nhai Đ́nh)

GCL nhất định sai một quan văn, đi trấn thủ NĐ.

_Mă Thốc được phái đi giữ Nhai Đ́nh (NĐ).

_trước khi NĐ thất thủ , biết cách đóng quân của Mă Thốc, GCL định sai Dương Nghi , một quan văn, đi thay thế Mă Thốc.

Rơ ràng là GCL nghĩ rằng các vơ tướng của GCL đều vô dụng.

Thời Tam Quốc là thời anh hùng mă thượng, GCL xem thường vơ tướng của ḿnh như vậy, th́ làm sao chinh phực được Trung nguyên?

 

2) Từ ngày ra giúp Lưu Bị đến ngày bắt đầu chinh phạt Trung nguyên, trong 20 năm trời, GCL không hề tuyển dụng được một đại tướng nào.

Tất cả các đại tướng đều do Lưu Bị tuyển dụng và để lại :

_Ngụy Diênđược dùng ngược với ư GCL, v́ ngay từ đầu, GCL đă muốn giết Ngụy Diên.

_hai tướng trẻ Quan Hưng , Trương Bào ( con của Quan Công Trương Phi) cũng do Lưu Bị tuyển dụng

_lúc ấy Ngũ Hổ Đại Tướng đă chết cả, chỉ c̣n Triệu Tử Long. Vị tướng già uy dũng này, dĩ nhiên cũng do Lưu Bị tuyển dụng.

 

 

VII) Vua Lê Thái Tổ có tài huấn luyện vơ tướng

 

Vua Lê Thái Tổ có đến 90 đại tướng tài ba.

 

Vua Lê Thái Tổ đă tuyển dụng nhiều và có tài huấn luyện vơ tướng .

Trước khi khởi nghĩa, nhà vua đă huấn luyện người thân và gia đinh của vua trở thành đại tướng .

(Học tṛ lỗi lạc của vua là hai ông Lê Khôi và Nguyễn Xí)

 

Từ khi khởi nghĩa ,trước mỗi trận đánh vua Lê đều giảng binh pháp cho tướng sĩ.

Các tướng vơ biền do đó đều hiểu lược thao.

Các tướng đă biết lược thao, càng giỏi hơn.

Lại thêm kinh nghiệm chiến đấu mấy năm đầu gian kh

Nhờ vậy,

        tướng của vua Thái T th gi ǵn cương th trải qua các triều đại Thái, Nhân, Thánh tông . . . .

 

 

VIII) Vua Lê Thái Tổ và các vơ tướng cứu nước, giữ nước suốt 55 năm (1416-1471)

 

1) Vơ nghiệp của Vua Lê Thái Tổ không phải chỉ ở chỗ cứu dân nước ra khỏi ách bạo tàn của giặc Minh, mà c̣n phải kể đến công tŕnh  giữ nước đối với Chiêm Thành , Ai Lao :

       Vua Lê Thái Tổ và các vơ tướng đă cứu nước, giữ nước suốt 55 năm (1416-1471)

Nh rằng thời đó, Chiêm Thành rất mạnh. Cuối đời Trần, quân Chiêm vào Thăng Long như vào ch không người. Ai Lao, các dân tộc thiểu s cũng hay động binh.

Ngoài ra vẫn cần đ pḥng nhà Minh : giặc Minh không đánh ta , thấy quân lực ta cường thịnh.

90 đạiớng của Thái T, gi ǵn cương th suốt 4 triều vua.

 

Nói riêng v Chiêm Thành. Người Chiêm Thành lúc đó chẳng xem ta ra ( h ch s quân Minh). Ta vừa được độc lập, là h lăm le xâm lăng. Thời Thái, Nhân tông, hai danhớng lầnợt trấn th miền Nam Khôi, Chích (Nguyễn Chích), đă đánh bại quân Chiêm d dàng. lần đại binh Chiêm th́nh ĺnh đánh úp, ta ít quân hơn vẫn thắng. Nh rằng thời đó, Chiêm Thành rất mạnh.

Đến thời Thánh tông, nước ta cuộc Nam tiến , đánh diệt Chiêm Thành. Nguyên soái của chiến dịch nàyĐinh Liệt, tướng của Thái T.

 

Cho nên, diệt Chiêm Thành thời Thánh tông cũng th xem nghiệp của Vua Thái T.

ThậtVơ nghiệp vĩ đại xưa nay chưa từng có !

 

2) Tính t năm 1416, hội th Lũng Nhai đến ngày tháiĐinh Liệt t trần (1471) là 55 năm.

 

3) Vua Lê Thái Tổ hậu đăi công thần và có tài huấn luyện vơ tướng, đă để lại cho các triều sau, những đại tướng tài ba.

Khác hẳn với Lưu Bang, không có tướng tài, phải triều cống Hung Nô. Các vua Hán về sau cũng cứ phải nộp mỹ nữ cho Hung Nô. ( nên mói có chuyện Chiêu Quân cống Hồ). Đó là hậu quả của sự giết hại công thần và sự bất tài của Lưu Bang.

GCL cũng chẳng huấn luyện được viên tướng nào ; may mà khi chinh phạt Trung nguyên lần đầu đă thu hàng được Khương Duy. Nhưng Khương Duy cũng phải gánh cái hậu quả ‘‘không đại tướng’’ này : 8 lần đánh Ngụy, không có đại tướng nào khả dĩ làm tiên phong:

       Thục Trung vô đại tướng

       Liêu Hóa tác tiên phong!

nên  tướng vơ nghệ hàng nhị lưu là Liêu Hóa làm tiên phong!

 

4) Vua Lê Thái Tổ tuyển dụng và huấn luyện 90 đại tướng tài ba. Những vị này cứu nước, giữ nước suốt 55 năm, trải 4 triều vua.

Đây là trường hợp hăn hữu, độc nhất vô nhị trong lịch sử thế giới.

Vua Thái T là bậc đại anh hùng tài năng quán thế, nhà vua đă huấn luyện được 90 đại tướng , làm tôi lương đống của quốc gia, đến 4 triều vua.

Họ đă giữ ǵn cương thổ, dẹp nội lọan suốt 55 năm. Cho đến việc tiêu diệt Chiêm Thành thời Thánh tông cũng th xem nghiệp của Vua Thái T.

ThậtVơ nghiệp vĩ đại xưa nay chưa từng có !

 

 

IX) Vua Lê Thái Tổ dùng người đúng chỗ, Gia Cát Lượng thất thủ Nhai Đ́nh

 

Tư Mă Ư tiến quân đến NĐ ; sau khi đem 100 quân kỵ, đến dọ thám, hỏi các tướng xem ai trấn thủ NĐ, được biết là Mă Thốc, bèn phê rằng :’Tên ấy chỉ có hư danh, té ra không tài cán ǵ !’. Rồi phán tiếp ‘‘GCL dùng người như thế tránh sao khỏi hỏng việc’’

Thật vậy, dùng một văn nhân chưa từng cầm quân, trấn giữ chỗ then chốt như vậy, thật là cẩu thả !

 

C̣n Vua Lê Thái Tổ ta th́ dùng người bao giờ cũng đúng chỗ :

_Vua chưa hề cho Nguyễn Trăi cầm quân đánh một trận nào

_Lê văn Linh có đi đánh trận, nhưng phải có một đại tướng theo giúp

_Riêng ông quan văn Bùi Quốc Hưng th́ đă từng một ḿnh cầm quân, có lẽ v́ Bùi Quốc Hưng văn vơ toàn tài

_Khi vua ta vây Nghệ An, chia quân cho các tướng đánh ra bốn phương, th́ đó là lần đầu tiên các tướng ra trận mà không có vua trực tiếp chỉ huy, vậy mà trận nào cũng thành công vẻ vang.

 

 

X) Vua Lê Thái Tổ giỏi chiến lược hơn Gia Cát Lượng

 

Sáu lần chinh phạt Trung Nguyên của GCL (‘lục xuất Kỳ Sơn’) đều phạm một lỗi lớn : chiến lược kém.

 

Chỉ cần nh́n bản đồ Trung Hoa , ta thấy Ngụy Diên nói đúng : ‘‘Cứ ḷ ḍ ra Kỳ Sơn th́ đời nào chiếm được Trung Nguyên!’’. Kỳ Sơn cách xa Lạc Dương, Hứa Đô hơn ngh́n dặm. Nếu thắng ở Kỳ Sơn, kéo đi đánh Lạc Dương, th́ chừng nào mới tới ? . Lúc ấy chỉ cần một đại tướng Ngụy, khả dĩ cầm chân được GCL, th́ GCL chẳng đời nào chiếm được Trung Nguyên !

 

Sự thực th́ kế hoạch ra Kỳ Sơn cũng có thể dùng được , nhưng lúc đó th́ phải chiếm Ung , Lương, Quan trung làm bàn đạp , đặt quan cai trị ḍm ngó Trung Nguyên ( như ngày xưa Hàn Tín chiếm Tam Tần vậy).

Lúc đánh Trung Nguyên lần thứ nhất, GCL có thể chiếm Ung , Lương, Quan trung v́ Tư Mă Ư chưa cầm quân.

Có thể nói đây là kế sách tự nhiên nhất, trong sự tranh bá đồ vương. GCL dĩ nhiên cũng biết kế sách này. Vậy th́ tại sao GCL không làm ?

Câu trả lời rất giản dị :

_V́ GCL không có tướng nào có thể chiếm ULQ ( Ung , Lương, Quan trung) ,cai trị và pḥng giữ

Nói đúng hơn, v́ GCL không tin có đại tướng nàocủa GCL có thể làm được chuyện này !

Đây là khuyết điểm muôn đời của GCL : không có đại tướng hoặc không tín nhiệm đại tướng của ḿnh.

 

Chính ra th́ :

_ Triệu Tử Long kết hợp với tham mưu Đặng Chi có thể cáng đáng được việc này. Vấn đề là Triệu Tử Long đă 70 tuổi, khó ḷng sống măi với nhiệm sở.

_ Ngụy Diên có thể đảm đương việc ULQ, nhất là Ngụy Diên có kinh nghiệm làm Hán trung Thái thú. Nhưng GCL ghét và nghi ngờ Ngụy Diên, không bao giờ để Ngụy Diên giữ trọng trách này.

 

Vua Lê Thái Tổ giỏi chiến lược hơn Gia Cát Lượng. Vừa vây Nghệ An, vừa mộ binh. Khi thấy quân lính có thể chiến đấu được vua liền chia quân cho các tướng đánh ra bốn phương (đó là lần đầu tiên các tướng ra trận mà không có vua trực tiếp chỉ huy) :

_trước hết củng cố căn cứ Thanh Hóa: đánh thẳng vào thành Tây Đô, nhưng không t́m cách hạ thành, mà chỉ thị uy rồi vây thành (thế là trừ thành Tây Đô ra, ta làm chủ Thanh Hóa)

_đánh xuống miền nam,

_đánh thẳng vào thành Đông Đô

_đánh chung quanh Đông Đô

_riêng vua lại trở về Thanh Hóa củng cố căn cứ, tiếp kiến chúng dân (chuyện cần làm đối với một lănh tụ nghĩa quân)

_( những cánh quân này không xuất phát cùng một lúc, mà lần lượt trước sau, tùy vào binh t́nh của giặc ở trong thành Nghệ An , Đông Đô, và tùy sự mộ binh tuyển binh của vua ta).

Chiến lược nhà vua lúc ấy rất giản dị : củng cố căn cứ và chụp lấy thời cơ mà b́nh định đất nước.

 

Điểm đặc biệt :

_thấy có thể b́nh định được, nhà vua bèn đánh liền

_lần đầu tiên các tướng ra trận mà không có vua trực tiếp chỉ huy

_Vua Lê Thái Tổ tín nhiệm các tướng

_Vua Lê Thái Tổ tính rất đúng : sau 7 năm dưới trướng vua, các tướng đều giỏi lược thao, đảm đương được trọng trách

 

Quân ta thắng ở mọi mặt trận, Vua Lê Thái Tổ rời Thanh Hóa , ngự ở hành dinh Bồ đề mà vây Đông Đô.

 

Cuộc b́nh định thành công v́ :

_Vua Lê Thái Tổ có tài huấn luyện vơ tướng

_Vua Lê Thái Tổ tín nhiệm các tướng

_Vua Lê Thái Tổ nắm lấy ngay thời cơ

 

 

XI) Mưu mẹo mai phục thần kỳ

 

Vua Lê Thái Tổ có mưu mẹo mai phục thần kỳ. Đến nỗi vua nhà Minh cũng biết chuyện này, khi sai Liễu Thăng sang đánh, vua Minh có dặn Liễu Thăng coi chừng mai phục.

GCL cũng có mưu mẹo mai phục thần kỳ.

Về điểm này ta tạm cho hai người tương đương tài nhau.

 

Nên nói một điểm đặc thù trong mưu mẹo mai phục của vua Lê : nhà vua ước lượng (đúng) lộ tŕnh của địch mà mai phục.

Sau đó giặc Minh biết vậy, nên ḍ đường cẩn thận và . . . vẫn bị phục kích như thường !

Thật xưa nay chưa từng có !

 

                           [C̣n Tiếp]

 

*

*

* Lê Anh Chí *.

_____________

 

 

Sách tham khảo

       Đại Việt Sử Kư Toàn Thư, Sử quan đời Trần và Lê Trịnh

       Đại Việt Thông Sử, Lê Quí Đôn

       Lam Sơn Thực Lục, Nguyễn Trăi viết theo lời kể của vua Lê Thái Tổ (bị sửa đổi)

       Khâm Định Việt S Thông Giám Cương Mục, s quan triều Nguyễn

       Hoàng Lê nhất thống chí , Ngô gia văn phái

       Lịch triều hiến chương loại chí, Phan Huy Chú

       Việt Nam Sử Lược, Trần Trọng Kim

 

       Đông Châu Liệt Quốc

       Hán Sở Tranh Hùng

       Sử Kư , Tư Mă Thiên

       Tam Quốc Chí Diễn Nghĩa, La Quán Trung, dịch giả Tử Vi Lang

 

       Tôn Tử Binh Pháp, Tôn Tử

       Ngô Tử Binh Pháp, Ngô Khởi

       Thái Công Binh Pháp

*

*

Trang Nhà   Lê Anh Chí

-------------------------------------

* Trang Chính * Văn Học * Thơ *

-------------------------------------

* Bài mới Trang LêAnhChí * Bài mới Kiến Tánh *

----------------------------------------------------

* Nối kết Phật Pháp * Gia * Nối kết Văn Học *

----------------------------------------------------